از اینرو در مطالعه حاضر درصدد تبیین عوامل مؤثر بر افزایش سهم سپرده بانک ملی ایران در بازار می‌باشیم. لذا با بهره جستن از مدل ارائه شده در مطالعه سال ۱۳۸۸،رافیک نظریان و مرجان محمد اسماعیل به تبیین چگونگی افزایش سهم سپرده بانک ملی ایران در بازار می پردازیم .بر طبق ادبیات پس انداز ونظریه تقاضای پول میلتون فریدمن ، دو دسته عوامل محیطی شامل متغیرهای کلان اقتصادی مانند قیمت املاک و مستغلات ،نرخ بهره و نرخ تورم وهمچنین عوامل خاص بانکی شامل متغیرهائی که مختص هر بانک بوده و بیان کننده ویژگی‌های آن بانک است مانند حجم تسهیلات ،تعدادشعب ، تعداد پرسنل در میزان جذب سپرده بانک‌ها موثرند.در واقع مسئله اصلی تحقیق حاضر این است که چه عواملی سبب افزایش حجم سپرده های بانک ملی ایران در بازار خواهد شد؟

۱-۳-ضرورت انجام تحقیق

بانک‌ها زمانی قادربه ادامه فعالیت خواهند بود که سهم خود را از سبد پولی حفظ نموده و درصدد افزایش آن برآیند به همین دلیل شناسایی عوامل مؤثر بر افزایش سپرده های بانک‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است.سپرده گذاری نزد بانک‌ها از سه جهت دارای اهمیت است: اول آن که پول های سپرده در نزد بانک باعث افزایش موجودی بانک می شود و همین امر بانک را قادر می‌سازد تا چند برابر وجه نقد را به صورت حواله منتشر و به وام گیرندگان جدید واگذار کند. دوم آن که هر قدر تعداد سپرده گذاران و مقدار سپرده در نزد یک بانک بیشتر شود شهرت و اعتبار و اطمینان مردم نسبت به آن بانک بیشتر خواهد شد. سومین اهمیت سپرده های مردم در نزد بانک ها در تمایل آن ها برای نگهداری حواله های بانکی(رسیدهای بانکی)است(شادمانی، ۱۳۹۰).

تجهیز منابع همواره اصلی ترین وظیفه سیستم بانکی بوده است. در جهان امروز منابع مالی آنقدر برای بانک‌ها مهم وحیاتی شده است که رقابت شدیدی در این زمینه ایجاد نموده است. یکی از شواهد ارائه خدمات نوین، جلب اطمینان وتشویق بیشتر مردم برای سپرده گذاری در بانک می‌باشد. با توجه به وظیفه نظام بانکی در تجهیز منابع مالی و تخصیص بهینه آن در سیستم اقتصادی، هر چه نظام بانکی در تجهیز منابع مالی ‌و تخصیص آن در فضای رقابتی به صورت کاراتری عمل نمایند، می توان شاهد کاهش هزینه های تولید و بهبود امر تولید و اشتغال و رشد اقتصادی بود. بانک‌ها وجوه مازاد را جمع‌ آوری و با دادن وام به متقاضیان، وظیفه سنتی خود یعنی واسطه گری را میان سپرده گذاران و وام گیرندگان ایفا می نمایند. جذب منابع مالی برای هر بانک وسیستم بانکی هم به عوامل درون سازمانی وهم به عوامل برون سازمانی مربوط می شود، لذا شناخت این عوامل ومیزان تاثیر پذیری هر کدام از آن ها برای موفقیت در این زمینه مهم واساسی است. وجه مشترک عوامل برون سازمانی مؤثر بر افزایش یا کاهش منابع مالی بانک‌ها تاثیر یکسان ‌و یکنواخت آن ها بر کلیه بانک‌های تجاری می‌باشد (Alipour et al, 2013).

۱-۴- اهداف تحقیق

در این تحقیق سعی خواهد شد عوامل کمی که منجر به افزایش حجم سپرده بانک ملی ایران در بازار می شود مورد بررسی قرارگیردسپس این عوامل از نظر اهمیت اولویت بندی شوند.

هدف اصلی

تعیین عوامل کمی مؤثر برافزایش سهم سپرده بانک ملی ایران در بازار.

اهداف فرعی

1. 1. سنجش رابطه میان نرخ سود واقعی سپرده های بانک ملی ایران با افزایش سهم سپرده آن در بازار .

1. 1. سنجش رابطه میان شاخص قیمت املاک و مستغلات کشور با افزایش سهم سپرده بانک ملی در بازار .

1. 1. سنجش رابطه میان تعداد شعب بانک ملی ایران با افزایش سهم سپرده آن در بازار.

1. 1. سنجش رابطه میان حجم تسهیلات بانک ملی ایران با افزایش سهم سپرده آن در بازار.

1. سنجش رابطه میان هزینه تبلیغات بانکداری الکترونیکی با افزایش سهم سپرده بانک ملی در بازار.

۱-۵- سوالات تحقیق

1. آیا رابطه ای بین عوامل کمی خدمات بانک ملی ایران و افزایش سهم سپرده آن در بازار وجود دارد؟

اولویت شدت رابطه عوامل شناسایی شده چگونه‌ است؟

۱-۶- چارچوب نظری

چارچوب نظری پایه ای است که تمام تحقیق بر روی آن تکیه می‌کند.یک شبکه منطقی،توسعه یافته،توصیف شده و کامل بین متغیرهایی است که از طریق فرایندهایی مانند مصاحبه،مشاهده و بررسی ادبیات موضوع پیشینه ی تحقیق مشخص شده اند.این متغیر ها با مسئله تحقیق در ارتباط است. یک چارچوب نظری خوب، متغیرهایی مهم و مؤثر در شرایط مربوط به مسئله ای تعریف شده را شناسایی و نشان می‌دهد و ارتباط بین متغیرها را به صورتی منطقی توصیف می‌کند (خاکی،۱۳۸۹).

در مطالعه حاضر درصدد تبیین عوامل مؤثر بر افزایش سهم سپرده بانک ملی ایران در بازار می‌باشیم. لذا با بهره جستن از مدل ارائه شده در مطالعه سال ۱۳۸۸،رافیک نظریان ومرجان محمد اسماعیل به تبیین چگونگی افزایش سهم سپرده بانک ملی ایران در بازار می پردازیم .

مدل اقتصاد سنجی که بر اساس الگوی نظریه تقاضای پول میلتون فریدمن و ادبیات مرتبط به پس انداز افراد برآورد شده است به شرح زیر می‌باشد:

که در رابطه فوق:

DEP: حجم سپرده های سرمایه گذاری به عنوان نماینده شاخص سهم بازار می‌باشد.

NET: نرخ بهره واقعی بانک است که از تفاضل نرخ بهره اسمی و نرخ تورم به دست آمده است.

HUS : شاخص قیمت املاک و مستغلات کشور در مناطق شهری می‌باشد.

FCL: حجم تسهیلات ارائه شده توسط بانکملی می‌باشد.

BRN: تعداد شعب بانکملی است.

در این الگو از دو گروه متغیر استفاده شده است ، گروه اول متغیر های اقتصاد کلان شامل نرخ سود و شاخص بهای املاک و مستغلات که برای همه بانک‌ها مقدار ثابتی است و گروه دوم متغیر های مختص بانکداری شامل تعداد شعب ،حجم تسهیلات ‌بانک‌هاست که از بانکی به بانک دیگر متفاوت است.

به منظور تطابق هرچه بیشتر مدل فوق با سنجش عوامل بهینه کمی در صنعت بانکداری کشوروهمچنین بومی سازی تحقیق شاخص هزینه تبلیغات بانکداری الکترونیک ‌بر اساس تحقیق حیدر پور و طهماسبی گتابی (۱۳۸۷) به عنوان شاخص کمی دیگر به ابعادچهار گانه بالا افزوده شده است و در نتیجه مدل اقتصاد سنجی به صورت زیر خواهد شد:

که در آن ADV : هزینه تبلیغات می‌باشد.

این مدل با بهره گرفتن از داده های سالانه اداره امور شعب بانک ملی استان گیلان به همراه چهار اداره امور شعب استان‌های همجوار به صورت مدل داده های تابلوئی متوازن برای سال‌های ۱۳۸۸ لغایت ۱۳۹۳ برآورد شده است.

بر این اساس مدل تحلیل تحقیق حاضر به شرح نمودار زیر می‌باشد:

نرخ بهره واقعی

تعداد شعب

هزینه تبلیغات بانکداری