در این پژوهش پس از شناسایی ریسک­ها، آنها را بر اساس دسته­بندی تامپکینز و همچنین بر اساس مرحله تاثیرگذار در فرایند برون­سپاری طبقه بندی می­ کنند. سپس با تکیه بر نظر خبرگان و با بهره گرفتن از فرایند تحلیل سلسله مراتبی، ارزش وزنی اهداف پروژه تعیین می­گردد. سپس احتمال و تاثیر ریسک­های دسته­بندی شده، بر اساس اصول مدیریت ریسک پروژه ارائه شده در استاندارد PMBOK-2008 تعیین و با محاسبه امتیازات موزون، ریسک­های پرخطر و کم­خطر مشخص می­­شود.
در نهایت ریسک­های پرخطر با بهره گرفتن از نظرات کارشناسانه خبرگان مورد بررسی قرارگرفته و راهکارهایی برای مواجهه با آن ارائه می­گردد.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تعریف واژگان کلیدی
تحقیق و توسعه
تحقیق و توسعه عبارت است از سلسله فعالیت­های منظم و خلاقانه به اتکاء ذخیره دانش و تجربه موجود در جهت تغییر و نوآوری در تولید کالاها و ارائه خدمات، به­گونه ­ای که منجر به نتایج قابل بهره ­برداری و یا افزایش گنجینه دانش موجود گردد. ( شبلی، ۱۳۷۵)

برون­سپاری
برون­سپاری یک تصمیم تجاری آگاهانه و مبتنی بر تفکر برای انتقال و واگذاری کار داخلی به یک تامین کننده خارجی می باشد. ( بیب و مایر، ۱۹۹۹)

شناسایی ریسک
شناسایی ریسک، فرایندی دقیق، موشکافانه و کاوشگرانه است که از طریق تعامل با افراد به شناسایی ریسک­های پروژه پرداخته و آنها را مستند می­ کند. ( عوض خواه، ۱۳۸۹)

تحلیل ریسک
فرایند ارزیابی ریسک با بهره گرفتن از دو پارامتر احتمال وقوع و شدت تاثر بر اهداف پروژه می باشد که منجر به اولویت­ بندی ریسک­ها و مشخص شدن ریسک­های اصلی و غیر اصلی می­ شود. ( سبزه پور، ۱۳۸۹)
فصل دوم
ادبیات تحقیق
فصل دوم
بخش اول
۲-۱- تحقیق و توسعه
۲-۱-۱- تاریخچه تحقیق و توسعه در جهان
تحقیق و توسعه مفهومی کاملاً نو است که تنها از آغاز سده بیستم و به صورت جدی مورد توجه و بحث قرار گرفته و پیش از آن تنها تعداد معدودی از مؤسسات خصوصی، خدماتی برای صنایع انجام می­دادند. قبل از جنگ جهانی دوم، فعالیت­های تحقیق و توسعه ای عمدتاً در صنایع نظامی آمریکا، اروپا و ژاپن متمرکز بود. در آن سال­ها مسائل در دو سطح سازمانی و ملی، از طریق ارائه راه حل مناسب و سرمایه ­گذاری بر روی آن، حل می گردید. در آن زمان مؤسسات تحقیقاتی کوچک بودند و مدیریت آنها نیز پیچیده نبود و رویارویی فعالیت­های تحقیق و توسعه ای با دیگر عوامل به سادگی انجام یافت. پس از جنگ جهانی دوم، ایالات متحده آمریکا از طریق سرمایه ­گذاری بر روی نتایج به­دست آمده از فعالیت­های تحقیق و توسعه زمان جنگ، به سرعت پیشرفت کرده و به حجم و پیچیدگی واحدهای تحقیق و توسعه افزوده شد که نتیجتاً بهبود فزاینده محصولات جدید را به همراه داشت. بنابراین در واقع از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون، تحقیق و توسعه به عنوان عامل اصلی رشد و دگرگونی جوامع صنعتی تشخیص داده شده است. ( ساپ چوی، ۱۳۶۷)
به­ طور خلاصه تحقیق و توسعه، در تاریخ تکامل و رشد خود سه نسل را طی کرده است. نسل اول؛ لابراتورها یا آزمایشگاههای ابتدایی دانشمندان بودند. در این مرحله تحقیقات عمدتاً به صورت فردی انجام می­گرفت که موجب اختراعات و تحولات عظیمی نیز شدند. نسل دوم؛ واحدهای تحقیق و توسعه صنعتی در کارخانجات است که با لابراتورها تماس تنگاتنگ داشتند. در این دوره کارخانجات با محدودیت بازار و شدید بودن رقابت روبرو بودند. نسل سوم؛ واحدهای تحقیق و توسعه­ای هستند که وظایف، نقش و محتوایشان تحول نوینی پیدا کرده است. امروزه تحقیق و توسعه در سراسر دنیای پیشرفته صنعتی، به یک فعالیت عمده صنعتی و دولتی تبدیل شده و به صورت سازمان­هایی درآمده است که علاوه بر احاطه و پاسخگویی به مسائل صنعتی و تکنولوژیکی، با مسائل سیاسی، امنیتی و فرهنگی در ارتباط بوده و یکی از ابزارهای قدرت، به معنای دردست داشتن توسعه صنعتی و در پی آن توسعه اقتصادی جامعه تلقی می­ شود. بنابراین دوران کنونی را باید دوران ارتباط منسجم و ارگانیک میان حوزه نوین تحقیق و توسعه (حوزه عمل مشترک دانشگاه و صنعت) و دولت دانست. (شبلی، ۱۳۷۵)
۲-۱-۲- تعریف تحقیق و توسعه
برای اینکه به تعریف جامعی از تحقیق و توسعه دست یابیم، لازم است ابتدا تعریف روشنی از انواع تحقیقات داشته باشیم. در تقسیم ­بندی متداول و معمول، تحقیقات به سه دسته تحقیقات زیر بنایی یا پایه، تحقیقات کاربردی و تحقیقات توسعه ای تقسیم می­شوند. (نظری زاده، ۱۳۸۴)
۲-۱-۲-۱- تحقیقات زیر بنایی
تحقیقات زیربنایی را کوشش­هایی دانسته اند که برای پیش بردن مرزهای دانش بشری در دانشگاه­ها، کالج­ها، انستیتوها، مؤسسات دولتی و صنایع انجام می­ شود. در تعریف فوق هدف تحقیقات زیربنایی افزایش دانش بشری دانسته شده است یعنی افزایش دانش فقط به خاطر دانش، که کاربردهای عملی آن مد نظر نمی ­باشد. (شبلی، ۱۳۷۵) بنابراین تحقیقات زیر بنایی به این صورت تعریف می شود: “تحقیقات زیربنایی آن بخش از تحقیقات است که ما حصل نتایج آن، زیر بنای توسعه تکنولوژی و صنعت را ایجاد می نماید. نتایج حاصل از چنین پژوهشی تکنولوژی نیست، هنوز علم است و وارد حوزه تکنولوژی نگردیده است.” ( حسینی طباطبایی، ۱۳۸۷)

-۲- تحقیقات کاربردی
از تحقیقات کاربردی تعاریف زیادی ارائه شده است که برخی از آنها به شرح زیر می باشد: (شبلی، ۱۳۷۵) ” پژوهش برای کسب دانش علمی یا فنی جدید با یک هدف علمی مشخص” ، ” طرحهای پژوهشی که با بهره گرفتن از دانش جدید، اهداف خاص تجاری را دنبال می کنند” ، ” تحقیقاتی که برای کسب یک دانش خاص و با کاربرد تجاری انجام می پذیرد” .
تعاریف بالا اگر چه بر ” عملی بودن” و ” اهداف تجاری داشتن” تحقیقات کاربردی تأکید دارند اما ماهیت امر را روشن نمی کنند. لذا این تعریف ارائه می شود: ” تحقیقات کاربردی به آن دسته اطلاق می شود که دستاوردهای علمی حاصل از تحقیقات زیربنایی را به حوزه تکنولوژی می کشاند، علم را با تکنیک وحدت می دهد، علم و دانش خاص را با تکنیک ها و تکنولوژی های موجود ممزوج می کند و به نتایج و دستاوردهای نو در یکی از حوزه های تکنولوژی می رساند.” ( حسینی طباطبایی، ۱۳۸۷)

تحقیق و توسعه
موضوع تحقیق و توسعه، مقوله ای جدید است و لذا تعریف واحد و یکسانی که مورد قبول علما و صاحبنظران باشد، وجود ندارد. تعاریف ارائه شده توسط هر یک از صاحبنظران حداقل از یک جنبه با تعاریف دیگران تفاوت دارد. برخی هدف آن را فقط بهبود کالاهای صنعتی و عده ای دیگر بهبود کلیه کالاها و خدمات دانسته اند. عده ای بر نوآوری تأکید کرده اند در حالی که عده ای دیگر مفهوم بهسازی را نیز به کار برده اند. عده ای آن را مختص صنایع قلمداد می کنند، در حالی که عده ای دیگر حوزه عمل آن را وسیعتر دیده اند. (شبلی، ۱۳۷۵) جهت روشن شدن موضوع، در زیر برخی از تعاریف موجود ارائه می گردد:
فرایند تحقیق و توسعه عبارت است از شناسایی نیاز یا استعداد، پیدایش اندیشه­ها، آفرینش، طراحی، تولید، معرفی و انتشار یک محصول و فرایند یا نظام تکنولوژیک تازه. (شریف، ۱۳۶۷)
تحقیق در صنعت عبارت است از استفاده از دانش کاربردی برای پاسخگویی به نیازهای شرکتها در مواجهه با تکنولوژی پیشرفته و دستاورد های عملی مربوط به توسعه و ساخت محصولات و یا فرآیندهای جدید. توسعه نیزبه معنی بکارگیری دانش مهندسی و یا علمی برای توسعه فعالیتهای شرکت در یک زمینه خاص است. (راسل، ۱۹۹۷)
با توجه به تعاریف، معیارهایی برای تعریف تحقیق و توسعه تعیین گردیده­اند که بتوانند هم با واقعیات سازمانهای کشور ما سازگار باشند و هم کلیه ابعاد تحقیق توسعه را دربر گیرند. معیارهایی که برای این منظور تعیین شده اند، عبارتند از: هدف، فرایند، حوزه عمل و ماهیت تحقیق و توسعه. (شبلی، ۱۳۷۵)
بر اساس معیارهای فوق این تعریف ارائه می شود: ” تحقیق و توسعه عبارت است از مجموعه ­ای از یک سلسله فعالیت­های منظم خلاق به اتکاء ذخیره دانش و تجربه موجود در جهت تغییر تدریجی و نوآوری در جریان تولید کالاها ( از تأمین ورودیها تا ارائه محصول به محیط) و خدمات در مؤسسات اقتصادی - اجتماعی به گونه ­ای که به نتایج قابل بهره برداری و یا افزایش گنجینه دانش موجود منجر­گردد.” این تعاریف دربرگیرنده نکاتی به شرح زیر می باشد: (شبلی، ۱۳۷۵)

اما به اعتقاد سایر صاحب نظران ، توانمند سازی چیزی فراتر از خودکنترلی و حق تعیین سرنوشت است. به زعم بنیس ، توانمندسازی از طریق مدیریت مشارکتی شامل تقویت این احساس در افراد است که آنها در مرکز رویدادهای سازمان قرار دارند نه در پیرامون آن. این امر به طور کارآمد باعث خواهد شد که هر فردی در سازمان احساس کند در موفقیت های به دست آمده نقش دارد و از همین رو، سازمان برای او اهمیت ، آزادی عمل و تعهد قائل است. به این ترتیب آنها احساس خواهند کرد در فرهنگی زندگی می کنند که دارای احترام و منزلت بوده و در واقع بدون آن که از مافوق کسب تکلیف کنند، خود کارها را انجام دهند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

مانز و سیمز^[۸۵] ، حتی پا را از این فراتر نهاده و در «تئوری فوق رهبران» از رهبری به عنوان «هدایت سایرین به سمت هدایت خودشان » یاد می کنند. تئوری فوق رهبران ، برگرفته از تئوری قبلی رهبری مشارکتی است اما توجه بیشتری را نسبت به نقش عدم وابستگی و آنچه که یک رهبر می بایست برای پرورش قابلیت های زیردستانشان در جهت «خود رهبری» انجام دهد، معطوف می دارد.
۲-۹-۲ تیم محوری
کارکنان اغلب توانمندسازی را در شکل خود توانایی تصور می کنند. آنها این واقعیت را فراموش می کنند که کار گروهی و همکاری وابسته به کار تک تک اجزاء یک نظام است که با جمع آنها نظام شکل گرفته است.
۴۳
از نظر رود اشتاین توانمندسازی عبارت است از اقدام به ایجاد ، توسعه ، افزایش قدرت از طریق همکاری ، مشارکت و کار با یکدیگر به طوری که کارکنان در آن جایگاه مشخصی دارند. به تصور بسیاری از سازمانها ، ساختار مبتنی بر تیم آخرین راه حل باقیمانده برای رفع مشکلات سازمانی ناشی از تغییرات محیطی است، در واقع آنها به خوبی دریافته بودند که استفاده از کارکنان توانمند شده خطوط مقدم که در قالب تیم ها ایفای نقش می کنند ، بهترین شیوه برای واکنش سریع به تغییرات محیطی است. کار تیمی قابلیت های خلاقیت، کارآفرینی و حل مشکل را در کارکنان بارور ساخته و یک چرخه ایده آل برای بهبود بهره وری و کاهش هزینه ها فراهم می آورد.
مدلسازی توانمندی کارکنان استانداری و فرمانداری های استان فصل دوم
نمونه های بسیاری در سازمانها وجود دارد که تیم های کاری توانسته اند دست به نوآوری شگفت انگیز زده مشکلات لاینحل را حل نموده ، به کیفیت های قابل توجهی دست یافته و در بهره وری رکودشکنی کنند. از نظر تئوری ، تیم ها از طریق تلاش دسته جمعی می توانند به اهدافی فراتر از مجموع تلاشهای فردی اعضایشان دست یابند. به عبارت دیگر ، تیم های قوی دارای هم افزایی هستند.آنچه که این تیم های قوی مجموعاً از آن برخوردارند، توانایی هر عضو گروه برای بهتر ساختن هم تیمی اش است. پویایی اثربخشی تیمی قابل مشاهده عینی است . در ورزش بسکتبال ، تعهد بازیکنان به رفتارهای فداکارانه تا هم تیمی شان را در موقعیت کسب امتیاز قرار دهند، موضوعی ظریف اما برای موفقیت حیاتی است. ایجاد موانع بر سر راه حرکات جهشی رقیب، هم تیمی خود را در موقعیت بهتر گل قرار دادن و ایجاد حرکات نمایشی به منظور فریب حریف از جمله رفتارهای فداکارانه ای هستند که در تابلوی امتیازات نشان داده نمی شود اما هر کدام در اثربخشی تیم نقش دارند. در سازمان ها ، تبادل دانش ، پیشنهاد برقراری ارتباط، در دسترس قرار دادن منابع و بسیاری از اقدامات ظریف دیگر از جمله اقداماتی هستند که تیم ها را در موقعیتی قرار می دهند که بتوانند حداکثر استفاده را از قابلیت های بالقوه خود در جهت موفقیت تیم بنمایند.
به طور واضح، تمایل به این فداکاری های فردی، پشتوانه موفقیت تیم ها قرار گیرد یک بخش مهم در ایجاد هم افزایی است. بنابراین، توانایی ترکیب استعدادها، مهارت ها و تلاشهای اعضای تیم باعث خلق ایده های جدید تر، حل مشکلات پیچیده تر، جلب حمایت های بیرونی و تسهیل در روند اجرای تغییرات می شود و به عبارت دیگر، تیم های کارآمد مکانیزم هایی را برای به حداکثر رساندن عملکردشان توسعه می دهند.(کرکمن^[۸۶]،۴۸:۲۰۰۲)
۴۴
مطالعات کرکمن و راسن نشان می دهد که احساس تیم از توانمندی اش در ارتباط نزدیک با اثربخشی تیم می باشد.
مدلسازی توانمندی کارکنان استانداری و فرمانداری های استان فصل دوم
۲-۹-۳ خلاقیت و کارآفرینی^[۸۷]
خلاقیت و نوآوری و توانمندسازی لازمه حیات سازمانی و استمرار بقاء و ماندگاری آن سازمان ها در دنیای رقابتی و بازارهای پیچیده داخلی و بین المللی می باشد. برای جلوگیری از تبدیل سازمان ها به یک سازمان بسته و ایزوله، می بایست سازمان ها روح کارآفرینی، توانمندسازی و خلاقیت و نوآوری را در کالبد خود بدمند و در این بین کارکنان و کارشناسان سازمان بایستی همواره در جهت خلاقیت ونوآوری و کارآفرینی و توانمندسازی خویش گام برداشته و این امر مهم به صورت فرهنگ سازمانی در آید.
۲-۹-۳-۱ خلاقیت در سازمانها
امروزه وظیفه مدیریت این است که گروهی توانا بسازد و در این میان عناصر این کار باید توسعه یابند. بدیهی است مدیران و کارکنان در توسعه این عناصر سهیم هستند. برخلاف سازمان های سنتی، سازمان های امروزی به کارکنانی نیاز دارند که بتوانند تصمیم بگیرند و راه حل های تازه ای برای مسائل بیابند. خلاقیت داشته باشند و در قبال کار مسئول شناخته شوند. نیروی انسانی به لحاظ قدرت تفکر و خلاقیت همه چیز سازمان محسوب می شود، چرا که هر گونه بهره وری ، تحول و بهبود در نظام و فرآیندهای سازمانی توسط انسان صورت می گیرد، بهره گیری از این توانمندی های افراد که در حکم سرمایه نهفته هستند، مستلزم ایجاد ساختارهایی است که بتواند توانایی ها را در جهت تحقق اهداف و اعتلای آرمان های سازمان دهد. با خلاقیت وکارآفرینی به دامنه محصولات و خدمات افزوده شده و رضایت مندی مشتری حاصل می گردد.
مسائل امروز سازمان ها با راه حل های دیروز حل شدنی نیست و پیش بینی آینده مشکلات آتی را حل نمی کند ، بلکه باید برای پیش سازی آینده اقدام کرد. امروز شرایط محیطی و قواعد بازی به حدی بیرحم،پیچیده ، پویا و نامطمئن گردیده که سازمان های دیگر نمی توانند با تغییرات سطحی و ظاهری در ساختارها ، روش ها ، سیستم ها و غیره حیات بلند مدت خود را تضمین کنند. لذا سازمان های امروزی باید چنین نگرشی در اذهان مدیران و کارکنان خود بوجود آورند که «آینده ای وجود ندارد، بلکه باید آن را خلق کرد و فقط سازگاری با تغییر کافی نیست» بلکه باید آنرا دوست داشت ، امروزه سازمان ها نمی توانند با دل بستن به توان بالای تولیدی و اجرای چند طرح خلاقانه بر رقبای کوچک ، منصف ، نوآور ، فرصت گرا و کم هزینه فایق آیند.
۴۵
آنها باید شرایطی را فراهم کنند تا استعداد و خلاقیت کارکنان بارور شده و همه آنها روحیه کارآفرینی پیدا کرده و بتوانند به راحتی ، مستمر و بطور فردی یا گروهی فعالیت نوآورانه خود را به اجراء در آورند.
مدلسازی توانمندی کارکنان استانداری و فرمانداری های استان فصل دوم
مینتزبرگ^[۸۸] می گوید :اگر سازمانی بخواهد اثربخش گردد باید از هفت نیروی اصلی استفاده و آنها را اداره کند. خلاقیت و نوآوری چهارمین نیرو است و مقصود این است که سازمان باید برای سازش کاری و وفق دادن با عوامل خارجی که پیوسته در حال تغییر است محصولات و خدمات جدیدی ارائه کند. (مینتزبرگ،۱۳۷۷؛ص۱۰۴)
نقش مدیر در مجموعه ها که خلاقیت و کار آفرینی از ضروریات و عامل اصلی است ، بسیار مهم و حساس است زیرا مدیریت می تواند توانایی و استعداد خلاقیت و نوآوری را در افراد ایجاد، ترویج و تشویق کند و یا رفتار و عملکرد آنها می تواند مانع از این امر حیاتی شود.
هنر مدیر خلاق عبارت است از استفاده از خلاقیت دیگران و پیدا کردن ذهن های خلاق می باشد. مدیر خلاق باید فضایی ایجاد کند که خودش بتواند خلاق باشد و افراد سازمان را هم به خلاقیت تحریک کند و این فضا ، فضایی است که از کار روزمره به دور است و به نحوی تفویض اختیار می کند تا هر کسی خود مشکل خویش را حل کند.
برای اینکه افراد در سازمان به تفکر بپردازند باید محیطی ایجاد شود که در آن به نظریات واندیشه ها امکان بروز داده شود. یکی از شیوه های بسیار مهم و پر جاذبه پرورش شخصیت انسان ها و همین طور خلاقیت و نوآوری و حتی رشد اجتماعی مشورت است و بدون تردید افرادی که اهل مشورت هستند از عقل و فکر بیشتری برخوردارند. یک سازمان خلاق تا اندازه زیادی به خو کنترلی کارکنانش وابسته است . خود کنترلی خودش را در خواستن و تمایل برای ارائه ابتکار و خلاقیت به نمایش می گذارد.
دگرگونی در سراسر جهان امروز باعث شده است که خلاقیت بیش از پیش اهمیت یابد و جوامع فقط از راه ابتکار و نوآوری می توانند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند. در چنین شرایط خاصی پرورش خلاقیت انسانها ضرورت بیشتری پیدا می کند و مدیران بایستی زمینه های لازم را برای خلاقیت و نوآوری کارکنان فراهم کنند.
۴۶
یکی از عمده ترین وظایف مدیریت سازمان ها استفاده از نیروی ابتکار، خلاقیت و کارآفرینی است زیرا با ارائه ایده های نو ، سازمان ها همواره در راستای کارایی و اثربخشی مطلوب حرکت نموده و با طرح ایده های نو بهره مندی از نیروی اصلاحی و ایجاد تحولات ، سازمان ها به صورت پویا و متحرک و قابل تغییر متناسب با شرایط زمان نگهداشته می شوند. به عبارت دیگر بالا بردن سطح کارایی یک عمل حیاتی بری بقاء و رشد سازمان ها محسوب می شود و رسیدن به سطح مطلوب کارایی تنها در سایه مدیریت صحیح امکان پذیر می باشد.
مدلسازی توانمندی کارکنان استانداری و فرمانداری های استان فصل دوم
ارنست ویل^[۸۹] و پیتر دراکر به این وظیفه مهم مدیریت اشاره نموده اند . ارنست ویل اعتقاد دارد که اگر سازمان فقط به انجام فعالیت های گذشته و جاری خود به صورت تکراری بپردازد و از منابع موجود و شرایط محیطی تا حدی استفاده نماید که وضع عادی خود را حفظ نماید این سازمان به صورت جامد و بی حرکت باقی می ماند.(رونق،۸۰ ۱۳: ۸۳-۸۲)
توانمندسازی کارکنان با عملکرد برتر ارتباط دارد یک سازمان توانمند تا حد زیادی رقابت جو است زیرا کارکنان توانمند شده زیر ساخت های خلاقیت و ابداع محسوب می شوند و سازمان را قادر می سازند تا به کیفیت برتری دست یابد. توانمندسازی افراد بسیار مهم است . زیرا این امر بر پشتکار و قوه خلاقیت آنها تاثیر می گذارد . یعنی افراد توانمند شده بیشتر درگیر کار می شوند ، با اعتماد به نفس بیشتری کار می کنند و تلاش فزاینده ای در انجام وظایف محوله از خود نشان می دهند.
۲-۹-۳-۲ کارآفرینی در سازمانها
واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی Entreprendre به معنای متعهد شدن نشات گرفته است. فرهنگ لغت وبستر کارآفرین را به عنوان کسی تعریف می کند که خطرات کسب و کار یا تجارت را قبول کرده و سازماندهی می کند.(شهرکی پور، ۱۲۴:۱۳۸۹)
دانشمندان و محققین علوم مختلف، تعاریف مختلفی از کارآفرینی مطرح نموده اند که گاه تفاوت های مغایر و متناقضی هم با یکدیگر دارند.(ذبیحی و مقدسی، ۱۳۸۵: ۱۷)
کارآفرینی را فرایندی می دانند که در آن فرد کارآفرین با ایده های نو و خلاق و شناسایی فرصت های جدید و با بسیج منابع، مبادرت به ایجاد کسب و کار و شرکت های نو، سازمانهای جدید و نوآور و رشد یابنده که توام با پذیرش مخاطره و ریسک است و منجر به معرفی محصول و یا خدمت جدیدی به جامعه می گردد، می نماید.(میرجام ،۲۰۰۷: ۱۶۸)
۴۷
امروزه ایجاد و توسعه رفتارکارآفرینانه در سازمانها از طریق توانمند نمودن کارکنان یک ضرورت محسوب می شود. از مهمترین ویژگی های جهان امروز، تغییرات گسترده، افزایش پیچیدگی ها و رقابت ها می باشد. سازمانهای امروزی در محیطی پیچیده و در عین حال پویا فعالیت می کنند. تحولات عظیم و مستمر از خصوصیات این محیط و فضای کسب و کار است که لزوم توجه به هماهنگی با محیط را پررنگ می کند. (ورسینگتون^[۹۰]،۲۰۰۶: ۴-۳)
مدلسازی توانمندی کارکنان استانداری و فرمانداری های استان فصل دوم
در این رهگذر مفهوم کارآفرینی به عنوان راهکاری برای حفظ و تعالی شاخص های موفقیت در سازمانها، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. از این رو مدیران به طور روزافزون تلاش می کنند دریابند چگونه سازمانهای خود را کارآفرین و خلاق سازند تا باعث موفقیت سازمانهایشان شوند ، زیرا اگر ایده نو وارد سازمانها نشود، رو به زوال می روند. هم چنین با افزایش سریع رقبای جدید و ایجاد حس بی اعتمادی نسبت به شیوه های مدیریت سنتی در سازمانها و نیز از دست دادن بهترین نیروهای کاری، ضرورت کارآفرینی در سازمانها جدی در واقع برای سازمانهای امروز،خلاقیت و نوآوری و کارآفرینی هر کدام به مثابه پله های نردبان ترقی هستند که باید با آگاهی کامل و موفقیت طی شوند)فرهنگی و صفرزاده،۱۳۸۶ :۴۴)
از طرفی کارآفرینی به دست نیروی انسانی سازمان صورت می گیرد. به همین جهت سازمانها نیازمند افرادی هستند که بتوانند بهترین استفاده از تکنولوژی پیشرفته را ارائه دهند و نوآوری ها را بیابند و بتوانند محصولات و خدمات خود را بهبود بخشند(اسمیت، ۱۳۸۱: ۳۱)
این امر، توانمندسازی منابع انسانی می باشد که ابزاری است بسیار کارآمد و بر پایه نگرش تحول ساز در مدیریت، به گونه ای که با به کارگیری آن، سازمانها می توانند گام های بسیار بلند و سریعی را در مسیر توسعه، بهبود و رشد بردارند.
توانمندسازی کارکنان می تواند به آنها برای توسعه مهارت های فنی و مدیریتی و ارتقای سطح آگاهی کمک کرده و تعهد آنها را نسبت به اهداف سازمانی افزایش داده و فرصت های شغلی آنها را نیز گسترش دهد.(جهانیان، ۱۳۸۹: ۶)
بنابراین توانمندسازی کارکنان در رشد و توسعه فرهنگ و رفتار کارآفرینانه در سازمانها اهمیت به سزایی دارد.
۴۸
۲-۹-۴ تعهد و حمایت مدیران^[۹۱]
مدلسازی توانمندی کارکنان استانداری و فرمانداری های استان فصل دوم
شروع توانمندسازی از مدیریت است. توانمندسازی مجموعه ای از فنون نیست، بلکه ایجاد و درک رابطه بین مدیر و کارکنانی است که با آنها کار می کند. یکی از راهکارهای درک این رابطه، توجه به تفاوت بین طرز تلقی از این دو مفهوم است؛ «کار من ، هویت من است»^[۹۲]، «کاری را انجام می دهم که وظیفه من است»^[۹۳].
شخصی که می گوید:«من مدیر تولید هستم»، هویت خودش را از نهادهای بیرونی مانند عنوان شغلی یا سازمان می گیرد و شخصی که می گوید: «من تولید را اداره می کنم»، هویت خودش را از طریق تلقی های درونی که برایش ارزشمند است و از اعتقادات و ارزش ها به دست می آورد کسب می کند. احساس توانمند سازی در این فرد به مراتب بیشتر از فرد اول است.
هیچ یک از مدیران ارشد سازمان های حاکمیتی با این تفکر که کارکنان مهمترین سرمایه ارزشمند آنها محسوب می شوند مخالف نیستند . با این حال واقعیت موجود در بسیاری از سازمان ها نشان می دهد که به کارکنان بهای لازم داده نمی شود. مدیران سازمان های حاکمیتی باید در برخورد با تغییرات ، سریع تر از گذشته عمل کنند و به عنوان سازمان برنامه ریزی کننده و نظارت کننده بر دستگاه های اجرایی باید تغییرات را پذیرفته و برآنها اعمال مدیریت نمایند، به منظور اجرای یک استراتژی موفق برای رویا رویی با این چالش ها، سازمانهای حاکمیتی باید از وجود کارکنان و کارشناسان توانمند که قادر به اجرای استراتژی باشند اطمینان حاصل نمایند. هم عوامل داخلی و هم عوامل خارجی سازمان هر دو بستر ساز تحولات اخیر در مدیریت منابع انسانی شده اند. رقابت میان سازمان ها در جذب نیروهای متخصص و مزیت رقابتی نیروی انسانی ، نگاه مدیران به منابع انسانی را تغییر داده است. مدیران قبلا به منابع انسانی به عنوان هزینه نگاه می کردند. اما تغییرات مزبور باعث شد که مدیران به آنها به عنوان سرمایه های ارزشمند بنگرند. اگر در عصر گذشته زمین و بعدها تکنولوژی و تجهیزات مزیت رقابتی محسوب می شدند اما امروزه نیروی انسانی توانمند مزیت رقابتی می باشد.

: بازده سهام j ام
: بازده بازار(این بازده از طریق تغییرات قیمت این سهم در بورس قابل محاسبه است.
: مقدار ریسک سیستماتیک سهم j ام
۲-۱-۲-۳)ریسک مطلوب و نامطلوب- معیارهای مبتنی بر نوسان پذیری، مبتنی بر رفتار میانگین واریانس هستند که چارچوب تصمیم گیری سرمایه گـذاران را بر اساس نوسان پذیری بازدهی ترسیم می کند و زیربنای نظریه مدرن پرتفـوی قرار می گیرد. در این چارچوب نوسان پذیری بازدهی حول میانگین، به عنوان ریسک تعریف می شود. معیارهای ریسک مطلوب مبتنی بر این فرض هستند که حرکات رو به بالای بازدهی و بنابراین نوسان پذیری رو به بالای بازدهی مورد انتظار یا میانگین نیز به عنوان ریسک تصور می شود . از طرف دیگر ریسک مطلوب، احتمال یا پتانسیل افزایش بازدهی یک دارایی یا سرمایه گذاری، بر اساس درصد یا مبلغ را نشان می دهد که می تواند معیاری از جذابیت یا مطلوبیت آن دارایی باشد و هر چه بیشتـر باشد جذابیـت سرمایه گذاری بیشتر است. معیار سوم معیارهای مبتنی بر ریسک نامطلوب است این رویکرد مبتنی بر فرض عدم تقارن بازدهی و واکنش متفاوت سرمایه گـذاران به نوسانات کمتر از میانگین و نوسانات بالای میانگین است. در این چارچوب که زیربنـای نظریه فرامدرن پرتفوی^[۳۲] قرار می گیرد، اعتقاد بر آن است که سرمایه گذاران حرکات رو به پایـین بازدهی را ریسک تلـقی می کنند و حرکات رو به بالا را فرصت می دانند . در این معیارها فرض بر این است که برای سرمایه گذاران تأمین امنیت اصل سرمایه نسبت به کسب بازدهی اولویت دارد و سرمایه گذاران بیشتر از آن که به دنبال کسب بازدهی باشند، به دنبال حفظ اصل سرمایه هستند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ریسک نامطلوب احتمال این که قیمت یک دارایی یا سرمایه گذاری کاهش یابد، یا میزان زیانی که میتواند از پتانسیل کاهش قیمت منتج شود را اندازه گیری میکند. ریسک نامطلوب برآوردی از پتانسیل یک دارایی برای کاهش قیمت، در زمانی است که شرایط بازار خوب پیش نمی رود، یا مبلغی است که ممکن است در یک سرمایه گذاری ضرر حاصل شود. به عبارتی آن قسمت از ریسک است که اثر منفی روی سرمایه گذاری دارد .ریسک نامطلوب به عنوان معیاری از ریسک است که تفاوت بین موقعیت ریسکی و موقعیت مقابل بدون ریسک آن را اندازه گیری میکند و فقط انحرافات نامساعد^[۳۳]را در نظرمی گیرد. مارکویتز ادعا کرد که افراد به دو دلیل علاقه مندند، ریسک نامطلوب را حداقل کنند(صادقی و همکاران،۱۳۸۹،ص ص۶۲-۶۰):
تنها معیار مربوط ریسک، ریسک نامطلوب است، چون سرمایه گذاران ابتدا به دنبال امنیت سرمایه گذاری خود هستند و حداقل کردن ریسک نامطلوب برای آن ها اولویت دارد.
عایدات اوراق ممکن است به صورت نرمال توزیع نشده باشند و در این شرایط استفاده از معیار ریسک نامطلوب مناسبتر است.
مارکویتز در سال ۱۹۵۹ از معیار نیم واریانس^[۳۴]در مقابل واریانس طرفداری کرد، چون این معیار، ریسک نامطلوب را در نظر می گرفت. او اعتقاد داشت که سرمایه گذاران به نوسانات منفی بیشتر از نوسانات مثبت اهمیت می دهند و بنابراین درتابع مطلوبیت آن ها به زیان ها در مقابل سودها وزن بیشتری تعلق میگیرد.
رفتار سرمایه گذاران در مقابل زیان های نامطلوب^[۳۵] و سودهای مطلوب^[۳۶]متفاوت است. بنابراین سرمایه گذارانی که به ریسک نامطلوب خیلی اهمیت می دهند یک صرف ریسکی را برای نگه داری دارایی هایی که بازده های رو به پایین بیشتری نسبت به بازده های رو به بالا دارند تقاضا می کنند. می توان نتیجه گرفت که دارایی هایی که دارای چولگی منفی^[۳۷]هستند؛ یعنی احتمال ایجاد زیان برای آن ها بیشتر است و به عبارتی بازده های رو به پایین آن ها اندازه مطلق بیشتری نسبت به بازده های رو به بالای آن ها دارند. این دارایی ها، جذابیت کمتری برای سرمایه گذاران خواهند داشت و بازدهی بیشتری را طلب می کنند وکمتر قیمت گذاری می شوند. برعکس دارایی های با چولگی مثبت از آنجایی که پتانسیل سود بیشتری نسبت به زیان های محتمل دارند، جذابیت بیشتری دارند و صرف ریسک کمتری را می طلبند(صادقی و همکاران،۱۳۸۹،ص ص۶۳-۶۲). اعم شاخص های اندازه گیری ریسک نامطلوب عبارتند از : نیمه واریانس^[۳۸]، نیمه انحراف معیار^[۳۹]، نیم بتا و ارزش در معرض ریسک(Var).
نیمه واریانس - در این شیوه، تابع مطلوبیت فرد سرمایه گذار بر اساس میانگین بازده دارایی و واریانس داده های نامطلوب بیان می شود. ریسک دارایی منفرد در ا ین تکنیک به وسیله واریانس داده های نامطلوب یا به بیان ساده تر، نیمه واریانسمحاسبه می گردد(تهرانی و پیمانی،۱۳۸۷،ص۸۰).
نیمه انحراف معیار - این معیار از جذر نیمه واریانس به دست می آید.
نیم بتا - برای نیم بتا چند رابطه مختلف بیان شده که به بعضی از آن ها اشاره می شود. چنان چه در محاسبه انحراف های نامساعد، نرخ بازده هدف برابر با میانگین بازده درنظر گرفته شود، در این صورت رابطه به صورت زیر خواهد بود:
که در آن متغیرها عبارتند از امید ریاضی؛ : نیم کواریانس سهم i و بازار؛ : نیم انحراف معیار سهن i؛ : نیم انحراف معیار بازار.
نیم کواریانس می تواند به نیم واریانس بازده بازار تقسیم شود، لذا نیم بتا را می توان در این روش به صورت زیر نوشت:
از سوی دیگر، چنان چه نرخ بازده هدف را مقداری به غیر از میانگین درنظربگیریم، حاصل به صورت زیر خواهد بود:
که متغیرها در آن عبارتند ازنرخ بازده بدون ریسک(که در این جا به جای حداقل بازده قابل قبول سرمایه گذار قرار گرفته است)؛: نیم واریانس بازده بازار می باشد. در واقع، صورت کسر، نیم کواریانس سهامi با بازار می باشد(سعیدی و صفدری،۱۳۸۷،ص۱۷).
ارزش در معرض ریسک(Var) - یکی از روش های اندازه گیری ریسک نامطلوب،ارزش در معرض ریسک می باشد، ارزش در معرض ریسک، یک معیار سنجش آماری ساده و خلاصه برای زیان احتمالی پرتفوی ناشی از ریسک بازار است.مفهوم ارزش در معرض ریسک به عنوان یک الگوی جدید سنجش ریسک، از اوایل دهه ۱۹۹۰ به عنوان ابزاری برای اندازه گیری ریسک، کاربردی وسیع یافت. دلیل محبوبیت و همچنین عمومیت این روش، سادگی در ایجاد شکل آماری خلاصه از زیان های بالقوه، طی یک افق زمانی معین بود (شهیکی و همکاران،۱۳۹۲،ص۵۲). ارزش در معرض خطر با رابطه زیر تعریف می شود:
در این رابطه (معمولاً لگاریتم) ارزش سبد دارایی در دوره t، دوره زمانی ای که ارزش در معرض ریسک برای آن محاسبه می شود و سطح احتمال است. در حال حاضر ارزش در معرض ریسک یکی از کلیدی ترین شاخص های اندازه گیری ریسک است که تحلیل گران مالی از آن استفاده می کنند. کاربردهای این مدل در مدیریت و پیش بینی ریسک و نیز برای مقاصد قانون گذاری، معیاری برای سنجش ریسک و هم چنین معیاری برای سنجش مقدار سرمایه مورد نیاز یک سازمان برای انجام عملیات خود می باشد(شهیکی و همکاران،۱۳۹۲،ص۵۸).

۲-۱-۳) ریسک های مالی و غیرمالی

با توجه به تغییرات مداوم در عوامل محیطی و سیستم های اقتصادی، هر روز ریسک های متفاوتی یر ساختار مالی مؤسسات مختلف اثر می گذارند. مؤسسات مختلف از جمله شرکت های صنعتی، تولیدی و خدماتی، مؤسسات پولی و مالی و حتی دولت ها با توجه به حوزهء عملکرد خود، با ریسک های خاصی مواجه می شوند. ریسک به دو قسمت کلی تقسیم می شود(راعی و سعیدی،۱۳۹۲،ص۵۹):
ریسک های مالی^[۴۰]
ریسک های غیرمالی^[۴۱]
ریسک جامع
ریسک های مالی
ریسک های غیرمالی
ریسک نرخ ارز
ریسک نیروی انسانی
ریسک قانونی
ریسک عملیاتی
ریسک صنعت
ریسک سیاسی
ریسک مدیریت
ریسک سرمایه گذاری مجدد
ریسک بازار
ریسک سطح عمومی قیمت ها
ریسک نقدینگی
ریسک اعتباری
ریسک نرخ سود
نمودار ۲-۱) انواع ریسک در حالت شبکه ای

۲-۱-۳-۱) ریسک های مالی- ریسک های مالی به طور مستقیم بر سودآوری شرکت ها اثر می گذارند و می توانند حتی شرکتی را از پای درآورند، تغییرات قیمت مالی باعث بروز ریسک های مالی می گردد که در زیر به انواع آن اشاره می کنیم(راعی و سعیدی،۱۳۹۲،ص۶۱).

۲-۱-۳-۱-۱) ریسک نرخ ارز^[۴۲] - تبدیل یک ارز (ارز اولیه) به ارزی دیگر (ارز ثانویه) و سرمایه گذاری ارز جدید، به منظور منتفع شدن از نرخ بازده بیشتر، ریسک نرخ تبدیل برای اصل و بهره تا زمان سررسید را به همراه خواهد داشت. اهمیت این ریسک، هنگامی افزایش می یابد که بخش قابل توجهی از پرتفوی شرکت، متشکل از یک ارز و یا ارزهای گوناگون، بر اساس وضعیت بازار(سبد ارزی) باشد. در مورد بانک ها، حالت دیگری که باعث ایجاد ریسک نرخ ارز می شود این است که بانک، مبادلات ارزی قابل توجهی داشته باشد و یا سپرده های ارزی دریافت نموده و تسهیلات ارزی پرداخت نماید(حاجی آقایی،۱۳۸۷،ص۶۱).

۲-۱-۳-۱-۲) ریسک نرخ سود^[۴۳] - نرخ سود و تغییرات آن در اقتصاد کنونی یکی از عوامل مهم ریسک مالی محسوب می شود. در صورتی که سازمان ها برخی از دارایی های خود را به صورت دارایی های مالی نگهداری می کنند، با این ریسک مواجه خواهند شد. در حقیقت تغییر در نرخ سود و دارایی های مالی، هنگامی اثر خود را نمایان می کند که شرکت تعهدات مالی داشته باشد(راعی و سعیدی پور،۱۳۹۲،ص۶۵).

۲-۱-۳-۱-۳) ریسک اعتباری^[۴۴] - به عدم توانایی قرض گیرنده در سررسید نسبت به بازپرداخت اصل یا بهره وام دریافتی و احتمال زیان به علت عدم توانایی در بازپرداخت بدهی ها یا کاهش اعتبار شرکت ریسک اعتباری گفته می شود. ریسک اعتباری، ریسکی است که از نکول یا قصور طرف قرارداد و یا در حالت کلی تر از اتفاقی اعتباری به وجود می آید. بررسی تاریخی نشان می دهد که این ریسک معمولاً در مورد اوراق قرضه رخ می داد، به این شکل که قرض دهنده ها از بازپرداخت وامی که به قرض گیرنده داده بودند نگران بودند به همین خاطر گاهی اوقات ریسک اعتباری را ریسک نکول^[۴۵] هم می گویند. تأثیر این ریسک، با هزینه جایگزینی وجه نقد ناشی از نکول طرف قرارداد سنجیده می شود. ریسک اعتباری یکی از مهم ترین عوامل تولید ریسک در بانک ها و شرکت های مالی است(حاجی آقایی،۱۳۸۷،ص۶۱).

۲-۱-۳-۱-۴) ریسک نقدینگی^[۴۶] - ریسک نقدینگی، درجه سهولت تبدیل یک نوع طلب یا دارایی به وجه نقد را بیان می کندو هر چه قدر یک طلب(دارایی) سریع تر و نزدیک تر به قیمت واقعی به وجه نقد تبدیل شود، ریسک نقدینگی آن کمتر است. واحد اندازه گیری این ریسک، فاصله بین خرید و فروش اعلام شده توسط شرکت کنندگان در بازار می باشد. ریسک نقدینگی دو حالت مختلف دارد: ریسک نقدینگی دارایی^[۴۷] و ریسک نقدینگی تأمین مالی^[۴۸].

ریسک نقدینگی دارایی: که با نام ریسک نقدینگی بازار محصول هم شناخته می شود، زمانی ظاهر می شود که معامله با قیمت پیش بینی شده قابل انجام نباشد(به دلیل تغییر وضعیت نسبت به زمان معامله عادی). این ریسک در بین گونه های دارایی ها و در زمان وابسته به شرایط بازار تغییر می کند. بعضی دارایی ها مانند ارزهای اصلی یا اوراق قرضه، بازارهای عمیقی دارند و در اغلب مواقع به راحتی با نوسان کمی در قیمت، نقد می شوند اما این امر در مورد همه دارایی ها صادق نیست.
ریسک نقدینگی تأمین مالی: که ریسک جریان وجه نقد هم نامیده می شود، به عدم توانایی در پرداخت تعهدات برمی گردد. این موضوع، مخصوصاً برای پرتفوهایی که متوازن شده اند و متعهد به پرداخت حاشیه سود به طلبکاران هستند معضل مهمی است. در واقع اگر ذخیره وجه نقد کافی نباشد، ممکن است در شرایط سقوط ارزش، بازار نیاز به پرداخت داشته باشد که منجر به نقد کردن اجباری پرتفوی در قیمت پایین می شود. این چرخه ضرر ها که با حاشیه سود تعهد شده شدیدتر می شود، گاهی به مارپیج مرگ تعبیر می شود. ریسک تأمین مالی با برنامه ریزی مناسب جریان وجه نقد کنترل می شود. محدود کردن شکاف جریان وجه نقد، متنوع کردن و در نظر گرفتن منابع مالی جدید برای پر کردن کسری نقدینگی نقش مهمی در کنترل ریسک نقدینگی دارد(حاجی آقایی،۱۳۸۷،ص۶۲).

۲-۱-۳-۱-۵) ریسک سطح عمومی قیمت ها - تورم اصولاً باعث افزایش سطح قیمت ها شده، بهای تمام شدهء کلیهء نهاده های یک شرکت را افزایش می دهد و در نهایت سطح عملکرد شرکت را متأثر می سازد. ریسک تغییرات سطح عمومی قیمت ها به عنوان ریسک قدرت خرید^[۴۹] نیز شناخته می شود. هنگامی که سطح عمومی قیمت ها افزایش می یابد، بدین معناست که با مقدار ثابتی دارایی مالی مقدار کمتری کالا می توان خرید. به عبارت دیگر تورم به معنی کاهش قدرت دارایی های مالی به نسبت دارایی های حقیقی است(راعی و سعیدی،۱۳۹۲،ص ص۷۰-۶۹).

۲-۱-۳-۱-۶) ریسک بازار^[۵۰] - ریسک بازار به احتمال زیان ناشی از اتفاقات بازار(تغییرات عرضه و تقاضا،قوانین،رسیدن اخبار جدید در مورد سرمایه گذاری و یا مجموعه بازار و … ) گفته می شود. ریسک بازار در اثر نوسانات قیمت دارایی ها در بازار ایجاد می شود. اشخاص حقیقی و حقوقی، دارایی های خود را به صورت های مختلف مانند: پول نقد، سهام، اوراق قرضه، مسکن،طلا و سایر دارایی ها در معرض تغییرات قیمت قرار دارند و این نوسانات قیمتی مداوم عامل اصلی ایجادریسک بازار می باشد.ریسک بازار که یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده ریسک می باشد، به همراه ریسک اعتباری نقش اصلی را در ورشکستگی ها ایفا می کنند. بحران های پیاپی و پیوسته مالی ناشی از ریسک مالی، که در دو دهه اخیر در مقاطع مختلف در سطح جهان روی داده اند، لزوم مدیریت یکپارچه ریسک مالی^[۵۱] را با تمرکز بر ریسک بازار و ریسک اعتباری، پیش از پیش مطرح ساخته اند(حاجی آقایی،۱۳۸۷،ص۶۱).

۲-۱-۳-۱-۷)ریسک سرمایه گذاری مجدد^[۵۲] - ریسک سرمایه گذاری مجدد مربوط به دارایی های مالی است که بیش از یک جریان نقدی دارند. بازدهی این گونه سرمایه گذاری ها به نحوهء سرمایه گذاری مجدد جریان های نقدی که در طول دورهء سرمایه گذاری دریافت می شوند بستگی دارد. به عنوان مثال، بازدهی سهام یا اوراق قرضه تا هنگام فروش یا سررسید اوراق قرضه مربوط به نحوه سرمایه گذاری مجدد سود تقسیم شدهء سهام و سودهای دوره ای اوراق قرضه است. در حقیقت عدم اطمینان از روند آتی نرخ سود و اصولاً پیدا کردن فرصت مناسب سرمایه گذایر، منشاء چنین ریسکی می باشد(راعی و سعیدی،۱۳۹۲،ص۷۴).

۲-۱-۳-۲)ریسک های غیرمالی- دسته دوم ریسک هایی که مورد بررسی قرار می گیرند، ریسک های غیر مالی اند. این تقسیم بندی با این فرض انجام گرفته که گروهی از ریسک ها ماهیت مالی، و گروهی از ریسک ها جنبه غیر مالی دارند.

۲-۱-۳-۲-۱)ریسک مدیریت^[۵۳] - تصمیمات نادرست مدیران اجرایی شرکت ها و مؤسسات می تواند تبعات منفی برای یک سازمان به دنبال داشته باشد. بر اساس سطوح مختلف مدیریتی، میزان ریسک ناشی از تصمیمات نادرست متفاوت است و به میزان مختلفی سطح عملکرد سازمان را تحت تأثیر قرار می دهد.اشتباه مدیران عملیاتی در تصمیم گیری، نسبت به اشتباهات مدیران ارشد مشکلات کمتری به بار خواهد آورد. در هر حال بر اساس منافع شخصی، تخصص و میزان اهمیت دادن مدیران به سرنوشت سازمان، مبانی مختلفی در تصمیم گیری های سازمانی وجود خواهد داشت.

۲-۱-۳-۲-۲)ریسک سیاسی^[۵۴] - در صورتی که گروه های ضعیف به لحاظ سیاسی بخواهند منافعی به گروه های قوی تر برسانند که این تلاش برای تحکیم وضعیت خود صورت می گیرد، عموماً تغییراتی به وجود می آید که بر ارزش دارایی ها اثر می گذارد. هنگامی که این تغییرات از ناحیهء مراجع حقوقی، قضایی یا اداری دولت باشد، صرف نظر از این که آیا منافع سیاسی یا اقتصادی در پشت صحنه وجود دارد، ریسک به وجود آمده ریسک سیاسی نامیده می شود.

۲-۱-۳-۲-۳)ریسک صنعت^[۵۵] - صنعت عبارت است از گروهی از شرکت ها که در یک بازار با یکدیگر رقابت می کنند و در حققیت دارای قلمرو^[۵۶] یا بازار یکسانی می باشند. ریسک صنعت عبارت است از نوسانات بازدهی سرمایه گذاری که بر اثر اتفاقات یا وقایع خاص و تغییرات در یک صنعت خاص محتمل است(راعی و سعیدی،۱۳۹۲،ص۷۷-۷۵).

برای پایایی پرسشنامه ها با اجرای پرسشنامه در نمونه ی آزمایشی با حجم ۳۶ نفر، پایایی آن از طریق همسانی درونی و روش آلفای کرونباخ محاسبه شد. بدین ترتیب پایایی پرسشنامه ی، هوش هیجانی ۸۹/۰ و عملکرد ۸۴/۰ بدست آمد. نتایج در جدول شماره ی ۴-۳، نشان داده شده است.

( اینجا فقط تکه ای از متن فایل پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

جدول شماره ی ۳-۳: تفسیر پرسش نامه ی هوش هیجانی

جدول شماره ی ۴-۳: ضرایب پایایی پرسش نامه برحسب مولفه های تشکیل دهنده هوش هیجانی و پرسشنامه عملکرد کارکنان

کلمات علما که تصریح به کفر مخالفان کرده‌اند.
کلمات علما، که امامت را از اصول دین می‌دانند.
تعابیر علما در مسائل فقهی مانند احکام زکات، طهارت، احکام میت، و دیگر ابواب.
حکم به جواز قتل و مصادره اموال مخالفان.
می‌توان اینها را در دو بخش، روایات و کلمات و فتاوای علما بحث کرد که با بررسی این دو بحث، نتیجه منقح شده و موضع امامیه درباره تکفیر اهل سنت مشخص می‌شود.
الف. موضع روایات اهل‌بیت(علیهم السلام) درباره اسلام و کفر عامه
شکی نیست که در روایات اهل بیت(علیهم السلام)، درباره مخالفان، تعبیر کافر و مشرک وارد شده، و در برخی نفی ایمان از غیرمعتقدان به امامت اهل‌بیت(علیهم السلام) شده است، که برخی از آنها روایات صحیحه هستند، و در کتب حدیثی مثل کافی، وسائل الشیعه، بحار الانوار و …، در ابوابی با این عنوان جمع شده است؛ ولی فهم منظور این روایات نیاز به مقدماتی دارد که بیان خواهیم کرد. در اینجا برای نمونه به برخی از این روایات اشاره کرده، آنها را بررسی می‌کنیم.

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

• • امام صادق(ع) فرمودند: «امام نشانه‌ای بین خدا و خلق است، هر کس او را بشناسد، مؤمن و هر کس انکار کند کافر است».^[۱۰۲]

• • امام رضا(ع) از پیامبر(ص) نقل می‌کنند که ایشان فرمودند: «من و علی دو پدر این امت هستیم، هر کس ما را بشناسد خدا را شناخته و هر کس انکار کند خدا را انکار کرده است».^[۱۰۳]

• • امام باقر(ع) فرمودند: «علی دری است که هر کس داخل آن شود مؤمن و هر کس خارج شود کافر است».^[۱۰۴]

• • امام صادق(ع) فرمودند: «هر کس در کفر دشمنان و ظالمان بر ما شک کند کافر است».^[۱۰۵]

• • امام باقر(ع) فرمودند: «دوستی ما ایمان و بغض ما کفر است».^[۱۰۶]

• • امام صادق(ع) فرمودند: «هر کس با امامت امام برحق، کسی را که از جانب خدا نیست، شریک کند، مشرک شده است».^[۱۰۷]

• • روایت صحیح و مشهور متفق علیه، که با الفاظ مختلف و معنای واحد در کتب متعدد وارد شده است این است که رسول‌الله(ص) فرمودند: «من مات و لم‏ یعرف‏ إمام‏ زمانه مات میته جاهلیه».^[۱۰۸] این روایت را با الفاظ دیگر نیز ذکر کرده‌اند مثل: «من مات بغیر إمام مات میته جاهلیّه»^[۱۰۹] و «من مات و لیس فی عنقه بیعه مات میته جاهلیه».^[۱۱۰]

• • همچنین روایت متفق علیه دیگری که بارها در صحیح بخاری ذکر شده این است: «پیامبر(ص) می‌فرمودند: در قیامت گروهی از اصحابم بر من وارد می‌شوند که آنها را از حوض کوثر دور می‌کنند. می‌گویم خدایا اینها اصحاب من هستند. حق‌تعالی می‌گوید، نمی‌دانی که بعد از تو چه کردند؛ آنها به روش‌های قبلی‌شان برگشتند».^[۱۱۱]

اگر به تاریخ صدر اسلام بنگریم، اکثر صحابه پیغمبر خدا(ص) که در مدینه بودند، در مسئله خداپرستی مرتد نشده بودند، ولی بسیاری از آنها در امر امامت به راه صحیح نرفتند و با پیامبر مخالفت کردند و در حق اهل بیتی که پیامبر امر به مودت و تبعیت از ایشان کرده بود ظلم روا داشتند. این مطلب باعث شد از حدود ایمان خارج شده و به روش جاهلی برگردند و مستحق عذاب الاهی باشند، اگرچه در زبان ذکر «لااله الا الله» داشتند، ولی چون دست از دامان ولی الاهی و حجت زمان خود کشیدند، به قهقرا رفتند.
اینکه در روایات تعبیر «کافر» و «مشرک» در مورد مخالفان اهل بیت(علیهم السلام) وارد شده، جای تردید نیست، ولی اجماع بر این است که خود امامان(علیهم السلام) و اصحاب ایشان، با آنها مثل یک مسلمان رفتار می‌کردند،^[۱۱۲] و شیعیان در همه زمان‌ها با عامه، مثل برادر معاشرت کرده‌اند. پس باید ببینیم منظور این روایات چیست؟ و کسی که ایمان به امامت اهل بیت (علیهم السلام) ندارد، چه حکمی دارد؟
عامه که تعبیر کفر در مورد آنها شده است، مراتبی دارند و کفر همه آنها به یک معنا نیست، و بین کسی که از روی علم و عداوت مخالفت کرده با کسی که از روی جهل گمراه شده فرق است. به همین جهت به انواع کفر در مورد آنها اشاره می‌کنیم تا منظور روایات روشن‌تر شود.^[۱۱۳]
الف- کفر فقهی و خروج عن المله:
برخی از مخالفان با طغیان در مقابل اهل بیت(علیهم السلام) و اظهار دشمنی با اهل بیت(علیهم السلام) از حکم اسلام خارج شده و جزء مسلمانان محسوب نمی‌شوند، که چند گروه هستند:
الف. نواصب:
کسانی که بغض پیامبر(ص) یا یکی از اهل بیت(علیهم السلام) را آشکار کنند،^[۱۱۴] و آشکارا به دشمنی با ایشان بپردازند. این گروه به اجماع شیعه از حکم اسلام خارج و در حکم کفارند، چنان‌که فقها فرموده‌اند: «لاریب فی نجاسه الناصب منهم»^[۱۱۵] و در روایات هم حکم نجاست آنها آمده است.^[۱۱۶] و همچنین در روایات عامه هم آمده که پیامبر(ص) فرمودند: «من ناصب علیاً الخلافه بعدی فهو کافر، و قد حارب اللّه و رسوله، و من شکّ فی علیّ فهو کافر».^[۱۱۷]
ب. محاربین:
کسانی که با اهل بیت (علیهم السلام) جنگ کنند، معلوم است که جنگ کردن بالاترین درجه نصب و اظهار عداوت است، وقتی حکم نصب ثابت شد، حکم جنگ به طریق اولی ثابت می‌شود. در روایات متعدد از طریق عامه و خاصه وارد شده که پیامبر(ص) به علی(ع) و فاطمه(علیها السلام) و حسنین (علیهم السلام) نظر کرده و فرمودند: «انا حرب لمن حاربکم وسلم لمن سالمکم»^[۱۱۸] و در دفعات متعدد به حضرت علی(ع) فرمودند: «حربک حربی»^[۱۱۹]، و معلوم است که جنگ با پیامبر(ص) کفر و ارتداد است.
حکم به جواز قتل یا مصادره اموال یا نجاست، که در روایات آمده است، مربوط به گروه نواصب می‌شود نه همه اهل سنت، چنان‌که همین روایات، مورد استناد تهمت ‌زنندگان است. اما بیشتر اهل سنت، اهل‌بیت(علیهم السلام) را به عنوان صحابی یا تابعی دوست دارند و حضرت علی(ع) را به عنوان خلیفه چهارم قبول دارند و دشمنی و جنگ با او را نمی‌پذیرند. پس این روایات که عده‌ای را کافر به کفر فقهی می‌دانند، شامل اکثر اهل سنت نیستند.
ب- کفر نفاق:
کسانی که بغض و دشمنی نسبت به اهل بیت(علیهم السلام) دارند ولی آن را آشکار نمی‌کنند، و خودشان می‌دانند که نسبت به ایشان بغض دارند، اینها کافر به کفر نفاق هستند، چنان‌که پیامبر(ص) فرمودند: «یاعلی؛ لا یبغضک الا منافق»^[۱۲۰] و همچنین در مورد حضرت علی(ع) که فرمودند: «بغضه کفر»^[۱۲۱] که از دو تعبیر کفر و نفاق در مورد بغض، نوع کفر معلوم می‌شود. این گروه در ظاهر محکوم به اسلام هستند.
پ- کفر ضلالت:
اکثر عامه با تبعیت از آبا و اجداد و با تقصیر و قصور یا از روی جهل، گمراه شده و از صراط مستقیم خارج شده‌اند، وگرنه عنادی با اهل بیت (علیهم السلام) ندارند. منظور برخی از روایات همین افراد هستند که به کفر ضلالت دچارند نه کفر فقهی. چنان‌که امام صادق(ع) در روایتی فرمودند: «اگر کسی شهادتین بگوید و به واجبات عمل کند ولی در امر امامت منحرف باشد مسلمان گمراه است».^[۱۲۲] به تعبیر دیگر؛ در این روایات، کفر در مقابل ایمان است نه کفر در مقابل اسلام. این وجه بهترین وجه برای جمع بین روایات است و با تفاوت‌هایی که پیش از این میان اسلام و ایمان ذکر شد، محدوده و حکم هر کدام معلوم می‌شود.
ت- کفر در مرتبه عمل:
چون رسول خدا(ص) و اهل بیت او (علیهم السلام)، خلیفه الله هستند و اوامر و نواهی ایشان امر و نهی خداست، لذا اطاعت ایشان اطاعت خدا و طغیان در مقابل ایشان، طغیان در مقابل خدا محسوب می‌شود، (مَّنْ یُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطَاعَ اللّهَ)^[۱۲۳]، «من اطاعکم فقد اطاع الله و من عصاکم فقد عصی الله».^[۱۲۴] چون ایشان همیشه به حق دعوت می‌کنند لذا عصیان ایشان کفر به حق خواهد بود و روایات زیادی هم به این مطلب اشاره کرده‌اند، مثل روایت پیامبر(ص) که فرمودند: «طاعت علی رام شدن است (در مقابل خدا) و معصیت او کفر است. پرسیدند، چطور طاعت علی انقیاد و معصیت او کفر است؟ فرمودند: چون علی شما را به سوی حق می‌برد، که اگر اطاعت کنید [در مقابل خدا] سر فرود آورده‌اید، و اگر طغیان کنید، به خدا کفر ورزیده‌اید».^[۱۲۵] لذا شریک قرار دادن برای ایشان در مقام اطاعت، شریک قرار دادن برای خدا در طاعت است. با این روایت، علت تعبیر شرک و کفر برای مخالفان روشن می‌شود. از این وجه هم، حکم کفرِ فقهی و خروج عن المله استفاده نمی‌شود، بلکه کفر عملی منظور است که یکی از درجات کفر است در مقابل درجات ایمان (قلبی، لسانی، عملی).
ث- کفر جحود:
در برخی روایات مذکور، بین کسانی که معرفت به امامت دارند و آن را انکار می‌کنند، و کسانی که معرفت به امامت ندارند و انکار یا قبول نمی‌کنند، فرق گذاشته شده است «مَنْ عَرَفَنَا کَانَ مُؤْمِناً وَ مَنْ أَنْکَرَنَا کَانَ کَافِراً وَ مَنْ لَمْ یَعْرِفْنَا وَ لَمْ یُنْکِرْنَا کَانَ ضَالًّا».] در امثال این روایت، می‌توان گفت کسانی که از روی عناد و دشمنی با اهل‌بیت(علیهم السلام) امامت ایشان را منکر شوند کافر هستند، به کفر فقهی، چون اینها در جرگه نواصب و دشمنان محسوب می‌شوند. ولی کسانی که در اثر جهل به حق ایشان دچار انحراف شده‌اند، اگرچه گمراه هستند ولی کافر فقهی و خارج عن المله نیستند. با تحلیل روایات معلوم می‌شود که طبق روایات اهل‌بیت(علیهم السلام) اکثر مخالفان ایشان کافر به کفر فقهی و کفر در مقابل اسلام نیستند، بلکه اکثر آنها ـ که ناصبی و محارب نیستند و عنادی با حق ندارند ـ مسلمان هستند ولی مؤمن واقعی نیستند، مگر کسانی که مستضعف هستند؛ که آنها حکم مخصوص خود را دارند.
ارتداد منسوب به صحابه نیز امری متفق علیه است که هم در صحیح بخاری چندین بار تکرار شده ـ که اشاره کردیم ـ و هم در منابع شیعه آمده است، و با توجه به قرائن و شواهد موجود در روایات اهل سنت و شیعه، منظور از ارتداد در این روایات از نظر شیعه، انحراف از امامت است، نه ارتداد فقهی که باعث خروج از اسلام شود.
حال با توجه به موارد ارائه شده می توان بیان نمود که منشأ تکفیر عامه در کلمات فقهای شیعه، به مسئله امامت برمی‌گردد، کسانی که امامت را مثل نبوت از اصول دین اسلام می‌دانند، لازم است منکران آن را کافر و خارج از دین بدانند، مثل منکر نبوت. لذا برای بررسی نظر علمای امامیه درباره تکفیر یا عدم تکفیر عامه، به بحث اصل یا فرع بودن امامت اشاره می‌کنیم. در اینکه آیا امامت از اصول دین است یا نه چند نظر در بین علمای اسلام وجود دارد:
اشاعره و معتزله معتقدند امامت و مباحث مربوط به آن، از موضوعات علم فقه است و طرح مباحث امامت در اواخر کتب کلامى، نه به دلیل کلامى بودن آن، بلکه صرفاً براى رعایت عادتى است که از دیرباز در این باره جارى بوده، وگرنه جایگاه اصلى طرح آن، علم فقه است.
قاضى عضد‌الدین ایجى (متوفى ۷۵۶ ه.ق.) از متکلمان بزرگ اشعرى مى‏نویسد: «و آن در نزد ما از فروع است و براى پیروى از گذشتگان، ما آن را در علم کلام آوردیم»^[۱۲۶] و جوینی^[۱۲۷] و غزالی^[۱۲۸] نیز بر این مطلب تصریح کرده‌اند.
نظریه فوق، مبتنى بر نظریه‏ وجوب نصب و تعیین امام بر مردم است. بنابراین، از دیدگاه آنان، تعیین و برگزیدن امام، فعلى از افعال مکلّفان است، و چون افعال مکلّفان، موضوع علم فقه است، پس مباحث امامت نیز مربوط به علم فقه‏ است.
بیشتر اندیشمندان امامیه، امامت را از اصول دین دانسته‏اند و معتقدند اعتقاد به امامت لازم است و انکار آن موجب کفر مى‏شود. شیخ صدوق، انکار امامت را همچون انکار نبوت و توحید مى‏داند و مى‏گوید: «واجب است معتقد باشد به اینکه منکر امام مانند منکر نبوت است و منکر نبوت مانند منکر توحید است».^[۱۲۹] شیخ مفید (متوفى ۴۱۳ ه.ق.) مى‏گوید: «امامیه اتفاق دارند بر اینکه هر کس یکی از امامان را انکار کند و آنچه خدا آن را از طاعات واجب کرده انکار کند، کافر گمراه است و مستحق خلود در آتش است»^[۱۳۰]. همچنین فقها در باب غسل میت، عامه را در حکم کفار قرار داده‌اند. شیخ مفید می‌گوید: «جایز نیست مؤمن، مخالفِ حق در ولایت را غسل دهد؛ و جایز نیست نماز بر او بخواند مگر در صورت تقیه که در این صورت او را لعن می‌کند نه دعا». و شیخ طوسى در توضیح کلام او می‌نویسد: «وجه گفتار شیخ مفید این است که مخالف اهل حق کافر است، و واجب است حکمش حکم کفار باشد،‌مگر آنچه با دلیل خارج شده است، پس غسل بر او مانند غسل کفار جایز نیست و نماز بر او مانند نماز بر منافق است. و امت اجماع دارند بر اینکه غسل کافر جایز نیست».^[۱۳۱]
سید مرتضى نیز، امامت را همچون نبوت، از کبار اصول دین به شمار آورده است.^[۱۳۲] ابن‌نوبختی در الیاقوت گفته: «کسی که نص بر امامت را قبول نکند، نزد همه اصحاب ما کافر است و نزد برخی از اساتید ما فقط فاسق است». علامه حلی در شرح این فقره می‌نویسد: «مخالف نص، نزد اکثر اصحاب کافر است، چون نص با تواتر از دین محمد(ص) ثابت است، پس یکی از ضروریات دین است که منکرش کافر است، و برخی از اصحاب ما فقط به فسق او حکم کرده‌اند، و اختلاف در حکم آنها در آخرت کرده‌اند که اکثر قائل به خلود در آتش هستند».^[۱۳۳]
از متأخّران نیز، عده‏اى امامت را در زمره اصول دین قرار داده ‏اند که از جمله مى‏توان به مقدس اردبیلى،^[۱۳۴]‏ سید نوراللّه تسترى،‏^[۱۳۵] محقق لاهیجى، ملا صالح مازندرانى،‏^[۱۳۶] صاحب حدائق‏،^[۱۳۷] ملا محمدمهدى نراقى^[۱۳۸]، صاحب جواهر^[۱۳۹]، و شیخ مرتضى انصارى^[۱۴۰] اشاره کرد. همچنین برخى از علمای معاصر امامیه، نظر فوق را برگزیده‏اند که از باب نمونه مى‏توان از محمدحسن مظفر،^[۱۴۱] محمدرضا مظفر،^[۱۴۲] و آیه‌اللّه مرعشى^[۱۴۳]‏ نام برد.^[۱۴۴]
عده‌ای از فقها نیز در احکام فقهی، مثل نماز بر جنازه،^[۱۴۵] ادای زکات و طهارت،^[۱۴۶] مخالفان اهل‌بیت(علیهم السلام) را در ردیف غیرمؤمنین قرار داده‌اند.
در بررسی اقوال مذکور ـ با چشم‌پوشی از ادله‌ای که به آنها تمسک کرده‌اند ـ باید به چند نکته توجه داشته باشیم، تا منظور این بزرگان به دقت فهمیده شود:
همه این بزرگان، امامت را از اصول دین می‌دانند، ولی همه اینها قائل به کفر فقهی عامه نیستند، بلکه در شرح روایات کفر عامه تأکید دارند بر اینکه این کفر در مقابل ایمان است نه در مقابل اسلام. برای نمونه: صاحب جواهر مى‏گوید: «فلعلّ ما ورد فى الأخبار الکثیره، من تکفیر منکر على علیه السّلام محمول على إراده الکافر فى مقابل الإیمان».^[۱۴۷]
شیخ انصارى با اینکه امامت را از اصول دین مى‏داند، با نسبت دادن کفر به مخالفان، به شدت مخالفت کرده، در پاسخ کسانى که براى اثبات کفر مخالفان، به روایات استناد کرده‏اند، مى‏نویسد: «أنّ المراد بهذا الکفر، المقابل للإیمان الّذى هو أخصّ من الإسلام».^[۱۴۸]