۲-۱۸- چهارچوب نظری

در بخش های اول این فصل مروری هر چند اجمالی به مباحث نظری مربوط به متغیرهای پژوهش صورت گرفت. مفاهیم سرمایه فرهنگی و انگیزش پیشرفت از دیدگاه های مختلف بیان شده و با توجه به جهت گیری های پژوهش ، ویژگی های مرتبط با آن از لابلای نظریات صاحب نظران و پژوهش های انجام گرفته در این زمینه مورد واکاوی قرار گرفت و سعی شد تصویری ازمهم ترین این ویژگی ها ارائه شود؛در ادامه فصل دوم در بخش بعدی به بحث بر پژوهش های داخلی و خارجی انجام گرفته در رابطه با موضوع پژوهش پرداخته شد.

با توجه به نظریه ها و پیشینه پژوهشی مطرح شده در زمینه متغییرهای وابسته و مستقل؛ومشاهده دیدگاه های مختلف درمورد ارتباط سرمایه فرهنگی با انگیزش پیشرفت هدف عمده این پژوهش این است که آیا انواع سرمایه فرهنگی( تجسم یافته، عینیت یافته و نهادینه یافته) با انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی در ارتباط است؟ و تاثیر انواع سرمایه فرهنگی بر انگیزش پیشرفت و عملکرد تحصیلی را مورد بررسی قرار دهیم. به منظور نیل ‌به این هدف ساختار منطقی چارچوب نظری را به صورت زیر فرمول بندی کرده ایم:

فصل سوم

روش شناسی تحقیق

در این فصل به بحث ‌در مورد داده ها و روش های تحقیقی پرداخته می شود. این فصل به بررسی وسایل اندازه گیزی و فرایند توسعه آن ها و ابعاد هر یک از این وسایل ، روایی و اعتبار آن ها را قرار می‌دهد. در این فصل به ترتیب پیش آزمون، وسیله اندازه گیری، نمونه و واحد آماری، محیط پژوهش، نحوه جمع‌ آوری داده ها و کدگذاری و استخراج داده ها مورد بحث و بررسی قرار می‌دهد.

۳-۱- روش شناسی پژوهش

انتخاب روش تحقیق در تحقیقات آموزشی بستگی به موضوع تحقیق، اهداف تحقیق و ماهیت آن دارد. این تحقیق جزء روش توصیفی ـ همبستگی می‌باشد.

۳-۱-۱- جامعه آماری:

تعریف جامعه بنا بر نظر اغلب محققان عبارت از همه اعضای واقعی یا فرض که علاقه مند هستیم یافته های پژوهش را به آن ها تعمیم دهیم( دلاور، ۱۳۸۰) یا به عبارتی جامعه آماری از مجموعه ای از افراد یا واحد ها که دارای حداقل یک صفت مشترک باشند.( سرمد و همکاران، ۱۳۸۴؛ ۷۷)

جامعه آماری در این پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر در مقطع کارشناسی، در دانشکده های روانشناسی و علوم تربیتی، علوم اجتماعی و فنی دانشگاه تهران می‌باشد که در سال ۹۱- ۹۰ به تحصیل اشتغال دارند

۳-۱-۲- نمونه گیری و روش نمونه گیری(حجم نمونه)

با توجه به وسعت جامعه آماری، ماهیت پژوهش و نامتجانس بودن، نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای متناسب انجام شده است که درآن موارد زیر را درنظر گرفته است.( سرایی، ۳۷۲، ۱۴۰).

N= حجم کلی جامعه است که برابر است

Xω^۲σ = واریانس درون گروهی

Z = عدد مربوط به سطح اطمینان که برای ۹۵/. برابر ۹۶/۱ می‌باشد.

ε = درصدخطائی است که پژوهشگر انتخاب می‌کند. که در اینجا برابر با ۰۵/۰ است.

n = حجم جامعه آماری که برابر است با۵۲۱۳

= میانگین کلی

با در نظر گرفتن مطالب ذکر شده، حجم نمونه با این فرمول ‌به این صورت محاسبه می شود.

رقم حاصل از فرمول فوق ۳۹۵ است که حجم نمونه را تشکیل می‌دهد اما در عمل ۴۳۰ نفر اطلاعات جمع‌ آوری گردید. پس از حذف پرسشنامه های ناقص که حدود ۴۵ پرسشنامه بود نمونه آماری به ۳۸۵ نفر کاهش یافت. در نتیجه تجزیه و تحلیل نهایی بر روی داده های جمع‌ آوری شده از سه دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، اجتماعی و فنی دانشگاه تهران صورت گرفته است.

۳-۱-۳- ابزار گردآوری داده ها

برای اندازه گیری مفاهیم در تحقیقات آموزشی از ابزارهای متفاوتی از جمله: مصاحبه، مشاهده، پرسشنامه و…. وجود دارد که هر کدام با توجه به ماهیت و نوع روش مورد استفاده قرار می گیرند. در این تحقیق از پرسشنامه برای اندازه گیری مفاهیم و متغیرها استفاده شده است. پرسشنامه شامل گویه هایی برای اندازه گیری میزان سرمایه فرهنگی و سایر متغیرهای تحقیق است. در این پژوهش برای جمع‌ آوری داده ها از دوپرسشنامه و سنجش عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه تهران به کار برده می شود، که پرسشنامه‌ها عبارتند از ۱- پرسشنامه« سرمایه فرهنگی» ۲-« پرسشنامه انگیزه پیشرفت»

۳-۱-۴- آزمون مقدمانی پرسشنامه:

در آزمون مقدماتی باید از پاسخگویان ازمایش بخواهیم که با دید انتقادی پرسشنامه را از لحاظ کلمات، ترتیب سئوالات، سئوالات زاید، سئوالات جا افتاده، نامناسب، نارسا، مبهم و پاسخ های ضعیف و هر جنبه دیگری مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.( ایران نژاد، ۱۳۷۸: ۱۸۳) به دلیل نبودن پرسشنامه استاندارد قبلی، پرسشنامه اولیه ای برای بررسی ارتباط سرمایه فرهنگی در نظر گرفته شد.

پرسشنامه مذبور حاوی ۲۸ سئوال و ۴۵ گویه بود که بعد از بازبینی، در اختیار ۳۰ دانشجو که به صورت تصادفی طبقه ای در سه دانشکده انتخاب شده بودند، قرار گرفت تا اشکالات و نواقص آن برطرف گردد و هم دانشجویان درک واحدی از پرسش ها داشته باشند. در بخش آزمایشی هیچ ابهامی در طرح سئوالات پرسشنامه وجود نداشت. برای بالا بردن روایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ سنجیده شد. نهایتاًً برای بررسی اهداف تحقیق و آزمودن فرضیه های تحقیق، ۲۸ سئوال و ۴۵ گویه مناسب تشخیص داده شد و در پرسشنامه نهایی گنجانده شده است.

۳-۱-۵- شیوه اجرا و جمع‌ آوری اطلاعات: ( فرایند گردآوری داده ها)

در این تحقیق جهت اندازه گیری متغیرها و جمع‌ آوری داده ها از پرسشنامه کتبی استفاده شده است. وسیله اندازه گیری متغیرها و جمع‌ آوری داده ها، یک پرسشنامه حاوی ۷۶ سئوال است که بر اساس پایه های نظری و پیشینه تحقیق، تعریف متغیرها و مفاهیم، سطوح اندازه گیری متغیرها و…. توسعه یافته است. سئوالات به گونه ای متفاوت از جمله سئوالات چند گزینه ای و باز در یکی از سطوح( اسمی، رتبه ای، فاصله ای) طراحی شده اند. در تنظیم پرسشنامه تحقیق سعی شده است ابتدا سئوالات مطرح کردند که پاسخگو در جوابدهی به آن ها احساس اطمینان داشته باشد و سپس بعد از جلب اطمینان و اعتماد پاسخگو، سئوالات خصوصی تر مطرح شوند پرسشنامه مذکور دارای بخش های زیر می‌باشد:

ـ مشخصات فردی و متغیرهای شناسایی

ـ سئوالات مربوط به وضعیت فرهنگی پاسخگویان

ـ سئوال مربوط به وضعیت تحصیلی

ـ سئوالات مربوط به انگیزش پیشرفت

۳-۱-۶- پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس

هرمنس( ۱۹۷۰) ‌بر مبنای‌ دانش نظری و تجربی موجود ‌در مورد نیاز پیشرفت با بررسی پیشینه پژوهش های مربوط به موضوع پیشرفت این پرسشنامه ساخته شده است.