۲-۵-۳-بیمه های به شرط حیات

به موجب این نوع قرار دادها که چندان متدوال نیستند، بیمه گر متعهد می شود که در مقابل دریافت حق بیمه مقرر، مبلغ معینی را در سر رسید توافق شده ( در صورت زنده ماندن بیمه گذار ) به بیمه گذار بپردازد. ویژگی مشترک این دسته از بیمه های عمر، جنبه پس اندازی آن ها است. در واقع در این قراردادها به یاری توانایی مالی موجود ، منابع مالی برای آتیه تامین و فراهم می شود (اوبر ،۱۳۸۷). در این نوع بیمه، بیمه گر از محل ذخایر ریاضی ، منابع مالی زیادی در اختیار دارد که با سرمایه گذاری آن ها قدرت و توانایی مالی کافی جهت ایجاد تعهدات خود در مقابل بیمه گذاران و استفاده کنندگان دارد که بخش عمده در آمد حاصل از سرمایه گذاری ها را به استفاده کنندگان برمی گرداند.

۲-۵-۴-بیمه های عمر و پس انداز ( مختلط پس انداز )

این نوع بیمه ها از ترکیب دو نوع بیمه خطر فوت و بیمه به شرط حیات به وجود می‌آیند ( فرجادی، ۱۳۵۴). در این نوع قرارداد بیمه، مخاطره فوت و احتمال زنده ماندن بیمه شده یکجا و همزمان مورد تامین بیمه گر قرار می‌گیرد. عنوان مختلط بدان معنی نیست که بیمه گر نخست احتمال زنده ماندن و پس از آن خطر فوت رابیمه می‌کند ؛بلکه منظور این است که بیمه گر برحسب اوضاع و احوال و شرایط به تعهد خود ‌در مورد یکی ازاین دو مخاطره عمل می‌کند.

این نوع بیمه پیوندی ، با وجود حق بیمه نسبتا سنگین ، از موقعیت آشکاری بردار است ( اوبر ، ۱۳۷۸).بیمه های مختلط پس انداز از یک بیمه عمر با سرمایه نزولی و یک عامل پس انداز صعودی تشکیل شده است ، یعنی عامل پس اندازی به تدریج زیاد می شود ، تا آنکه در پایان مدت با سرمایه بیمه برابر شود .این مدت زمان معولا ۲۵،۲۰،۱۵،۱۰،۵و۳۰ سال بیشتر است ( باقری گیگل ، ۱۳۸۴). بیمه عمر و پس انداز ، علاوه بر حمایت مالی خانواده در هنگام فوت نان آور آن، از جنبه پس اندازی نیز مفید است. جنبه پس اندازی این بیمه نامه برای افزایش استقبال بیمه گذاران از این محصول اضافه شده است. روش پرداخت اقساط این بیمه نامه به صورت ماهیانه ، ۳ ماهه ، ۶ ماهه ، سالیانه و یکجا است . هدف این بیمه نامه معمولا فراهم ساختن سرمایه برای تامین هزینه تحصیلات فرزندان در صورت فوت و تشکیل سرمایه و پس اندازی در دوران پیری و کار افتادگی است . حق بیمه های وصولی بیمه های عمر مختلط یا پس انداز به سه دسته تقسیم می شود :

قسمتی مربوط به پس انداز است که در سرمایه گذاری به کار گرفته می شود .

بخشی مربوط به بیمه عمر زمانی ( بیمه عمر سرمایه نزولی ) است .

بخشی جهت هزینه های اداری ، تبلیغات بیمه گر و کارمزد پرداختی به نمایندگان فروش بیمه است ( امیری ، ۱۳۸۲) .

۲-۵-۵-بیمه اعتبار

بیمه اعتبار، بیمه نامه ای است که در رابطه با اعتبار یا نوعی وام ویژه صادر می شود که به موجب آن، اگر اتفاق معینی از قبیل مرگ، از کار افتادگی، ورشکستی یا بیکاری برای وام گیرنده رخ دهد، بخشی از بدهی وی یا تمام آن به وام دهنده باز پرداخت می‌گردد ( لعل فام ، ۱۳۸۴ ).

۲-۵-۶-بیمه درمان

بیمه درمان به دو صورت پایه و تکمیلی ارائه می شود. بیمه های پایه آن دسته از طرح‌های بیمه‌ای است که حداقل شمول و سطح خدمات پزشکی را دارد و شامل خدمات پزشکی، اورژانس، خدمات عمومی و تخصصی سرپایی و بستری است. ارائه این سطح بیمه خدمات درمانی، سازمان تامین اجتماعی، سازمان خدمات درمانی نیروهای مسلح و… است.

بیمه درمان پایه یکی از ارکان اصلی رفاه و تامین اجتماعی در جامعه بشری بوده که به دلیل تاثیر آن بر سلامت جامعه، اساسی ترین عامل در توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی هر کشور است. پیشی گرفتن شیب نمودار هزینه های بهداشتی و درمانی نسبت به نمودار رشد تولید ناخالص ملی از یک سو، عدم امکان استفاده بیمه‌شدگان از اکثر امکانات درمانی و پوشش ندادن برخی خدمات درمانی در بیمه درمان پایه از سوی دیگر، ضرورت رویکرد جدید به بیمه های درمان مکمل را به عنوان یکی از راه‌های بهبود وضعیت بیمه درمان مطرح می‌کند (زارع، ۱۳۸۱).

شکاف‌هایی که در دستیابی بیمه‌شدگان به خدمات وجود داشته، در آن ها این نیاز را به وجود آورده است که بعضی از خدمات را از بخش‌های دیگر تامین کنند و بیمه درمان مکمل به عنوان پلی که این شکاف خدمتی را پوشش می‌دهد، استفاده می شود. به عبارت دیگر بیمه های درمان مکمل به وجود آمده‌اند تا حق انتخاب مصرف کننده را به طور اختیاری افزایش دهند (احمدپور، ۱۳۸۱). تجربه نشان می‌دهد که در بسیاری از کشورها، برای تحت پوشش قراردادن بسیاری از خدمات درمانی، از بیمه های خصوصی استفاده می‌شود. در انگلستان که پوشش بیمه های سلامت در چارچوب بهداشت و درمان به طور فراگیر ارائه می شود، افراد می‌توانند برای استفاده از خدمات و مراقبت‌های تشخیصی در بخش خصوصی از بیمه خصوصی استفاده کنند. این عمل راه‌گریزی از لیست انتظار برای دریافت خدمات تخصصی است (دورانتون، ۱۳۸۰).

۲-۵-۶-۱-انواع بیمه درمان

بیمه های درمان تکمیلی عمدتاًً به صورت گروهی صادر می شود و صدور آن به صورت انفرادی مقدور نمی باشد. بیمه گزار می‌تواند تمامی کارکنان و یا حداقل ۷۰ درصد آنان بهمراه اعضای خانواده تحت تکفل قانونی را تحت پوشش بیمه درمان تکمیلی قرار دهد و انواع آن عبارتند از :

بیمه های درمان کامل (فول درمان) :

در این نوع بیمه نامه ها بیمه گر متعهد است کلیه هزینه های درمان بیمه شدگان را ‌بر اساس میزان تعهدات و سایر شرایط مندرج در قرارداد جبران نماید.

بیمه های درمان تکمیلی (مازاد درمان) :

در این نوع بیمه نامه ها بیمه گزاران دارای بیمه گر اول یا پایه هستند و بیمه گر دوم متعهد جبران بخشی از هزینه های درمان ‌بر اساس تعهدات و سایر شرایط مندرج در قرارداد فیمابین می‌باشد تمام یا بخشی از فرانشیز تعین شده در بیمه های درمان تکمیلی معمولاً از طرف بیمه گر اول تامین می‌گردد.

بیمه درمان خانواده :

در این نوع بیمه ها اعضای یک خانواده با شرایط ویژه ای تحت پوشش قرار می گیرند صدور اینگونه بیمه نامه ها با حق بیمه ای نسبتاً گرانتر از بیمه های گروهی و منوط به سلامتی کامل بیمه شدگان در زمان صدور می‌باشد ().

۲-۶-عوامل مؤثر بر سرعت بخشیدن پوشش بیمه درمان

۲-۶-۱-وجود درآمد افراد طبقه متوسط جامعه و نرخ رشد اقتصادی

افزایش درآمد سرانه، با افزایش توانایی مشارکت شهروندان در بیمه درمان اجتماعی متناسب است که پیش پرداخت کرده‌اند. علاوه بر آن به نظر می‌رسد پرداخت مالیات به دنبال افزایش درآمد، متعاقبا بستر ایجاد تسهیلات یارانه‌های دولتی در بیمه درمان اجتماعی را افزایش می‌دهد. ‌بنابرین‏ رشد اقتصادی تونایی پیش پرداخت را افزایش می‌دهد.

۲-۶-۲-ساختار اقتصادی