ح) آموزش
با آموزش ارزشها، الگوها، هنجارها و مهارتها به فراگیران ،آن ها را از دنیای شخصی و غیررسمی و عاطفی خانواده به دنیای رسمی، قانونی و غیر شخصی انتقال داده و زمینه را برای تحرک اجتماعی فراگیران فراهم می نماید.
مردم شناسان غالباً ثابت کرده اند بخش بزرگی از جامعه پذیری یا آموزش خارج از کلاس درس صورت میگیرد. فرهنگ پذیری یک پدیده فراگیر اجتماعی – فرهنگی است و طرق سنتی مورد پسندی برای آموزش وجود دارد که میبایست بخاطر مؤثر ساختن آموزش و شکل بخشیدن آن به صورت مکملی برای شیوه های آموزش مد نظر قرار گیرد. (وحدتی، ۱۳۸۶، ص ۱۱۶)
خ) خود اجتماعی
جورج هربرت مید(۱۹۳۱-۱۸۶۳)کسی بود که این رویکرد را مطرح ساخت او خاطر نشان کرد که بشر یگانه موجودی است که می تواند زبان را به کار گیردو بر اثر آن برنامه ریزی کند ،فکر کند و درباره تجربیات با دیگران ارتباط برقرار سازد. (کریمیان ،۱۳۷۸، ص ۸۱)
د) محیط اجتماعی
هر محیطی سعی در القای ارزشها و هنجارهای خود می نماید و اینکه در کدام محیط اجتماعی رشد میکنیم خصلتها و ویژگیهای همان محیط را درونی خواهیم کرد.
آنچه در خصوص عوامل اجتماعی کردن میتوان ذکر کرد عبارت است از:
– ماهیت آموزشها به صورت رسمی و غیر رسمی است.
– آموزش غیر رسمی طولانی مدت و از بدو تولد تا لحظه مرگ را شامل می شود.
– مکانیسم های یادگیری به سه صورت تقلید، تلقین و آموزش میباشد.
– دو نوع اجتماعی شدن اولیه و ثانویه قابل مشاهده است.
– در اکثر موارد عوامل اجتماعی کردن هم زمان وارد عمل شده و تأثیر میگذارند.
– اکثر افراد به صورت ناقص اجتماعی میشوند و کسانی میخواهند ما را اجتماعی به بار آورند که خودشان به طور کامل اجتماعی نشدهاند. یعنی اینکه از طریق اجتماعی شدن تمام الگوها و هنجارها و مهارتهای زندگی را دقیقاً بیاموزیم در حالی که در فرایند اجتماعی شدن چنین چیزی رخ نمیدهد و ما به صورت ناقص اجتماعی میشویم.
– بین اجتماعی کردن و اجتماعی شدن فرق است در اولی جریان اجتماعی شدن یک سویه است و در دومی همراه با مشارکت و میل فرد برای اجتماعی شدن، در واقع یک جریان دو سویه است که میزان مشارکت و دلخواست افراد را نیز برای اجتماعی شدن نشان میدهد.
در قسمت بعد به این موضوع خواهیم پرداخت که موانع فرهنگ مالیاتی برای اینکه ذهنیات یاد گرفته شده تبدیل به رفتار مالیاتی شوند، کدامها هستند.
۲-۱۸- عوامل تضعیف کننده فرهنگ مالیاتی
۱) متکی بودن به درآمدهای نفتی
در ایران به دلیل اتکای بیش از حد به درآمدهای نفتی، درآمدهای مالیاتی همواره مبلغ ناچیزی بوده است و درآمدهای نفتی سهم درآمدهای دولت را به خود اختصاص داده است.
۲) ضعف فرهنگ سازی مالیاتی
فرهنگ سازی مالیاتی نقش مؤثری در ترغیب مودیان به پرداخت مالیات دارد.هر گاه بتوانیم ضرورت دریافت مالیات از مردم را به طور مستدل و منطقی برای آن ها بیان کنیم و به آن ها آگاهی های لازم را بدهیم و به صورت شفاف توضیح دهیم که مالیات صرف چه هزینه هایی می شود و در صورت نپرداختن، چه مشکلاتی به وجود می آید، مردم به این باور میرسند که دولت مالیات را برای بهبود وضع جامعه و شهروندان، هزینه می کند و تمامی اقشار در برابر پرداخت آن نسبت به درآمدشان سهیم و مسوول هستند و بار پرداخت مالیات فقط بر دوش گروه خاصی نیست و بیشترین نفع، در جهت بهبود شرایط همه اقشار به ویژه اقشار کم درآمد جامعه است.
۳) پیچیدگی قوانین مالیاتی وعدم شفافیت آن
با تدوین قوانین ساده، شفاف و غیرقابل سواستفاده و رفتار یکسان سازمان امور مالیاتی با مودیانی که شرایط مشابه دارند، میتوان برای تصحیح باور عمومی مبنی بر ناعادلانه بودن سیستم مالیاتی به عادلانه بودن آن اقدام کرد.
۴) ضعف آموزش به مودیان برای همکاری با نظام مالیاتی
تمام آنچه را که یک فرد در خصوص مالیات باید بداند به افراد آموزش داده شده است. چنانچه به این مرحله برسیم امیدوار خواهیم بود که توانستهایم به صورت صحیح در مسیر رسیدن به فرهنگ مالیاتی قرار بگیریم.
۵) فقدان سیستم اطلاعات جامع مالیاتی
این مرحله یک مرحله حیاتی و به نوعی گلوگاه به شمار میرود و یکی از موانع فرهنگ مالیاتی میباشد.چنانچه نظام مالیاتی دارای یک سیستم جامع اطلاعات مالیاتی باشد، ریسک ارائه اظهارنامه با درآمد غیر واقعی بسیار پایین خواهد بود و افراد با توجه به این سامانه سعی خواهند نمود که درآمد واقعی خود را در اظهار نامه ها بیان دارند.
۶) عدم تمکین مالیاتی توسط مودیان
اگر تمکین مالیاتی را پایبندی داوطلبانه مودیان به قانون مالیاتی و تکالیف مالیاتی بدانیم، در این صورت عدم تمکین عبارت است از عدم پایبندی به قوانین و مقررات و انجام تکالیف قانونی.هدف اصلی در ایجاد فرهنگ مالیاتی، رسیدن به نقطه ای است که ما آن را مرحله تمکین مالیات می نامیم مرحله ای که در آن هر فردی با تسلیم به موقع اظهارنامه مالیاتی، درآمد واقعی خود را اعلام و به طور واقعی مالیات خود را محاسبه و پرداخت می نماید.
۲-۱۹- مروری بر پیشینه تحقیق:
پژوهشهای پراکنده درباره موضوع فرهنگ مالیاتی درکشورهای مختلف انجام شده است (شفریم و تریست۲۰۰۷) خلاصه تحقیقات انجام شده راجع به فرهنگ مالیاتی را در کشورهای مختلف مورد بررسی قرار داده که نقش قوانین اجرایی و آموزش در ارتقاء فرهنگ مالیاتی از ارزش و اهمیت بالاتری برخوردار است.
(وارتیک و همکاران، ۲۰۰۸ )، اگر افراد باور کنند که پرداخت مالیات یک قانون و اصل اجتماعی است آنگاه آن ها به طور شایسته مالیات خود را پرداخت خواهند کرد . بنابرین وجود هنجارهای اجتماعی وضع و پرداخت مالیات در کشور، به ایجاد عقاید عمومی مثبت در مورد پرداخت و وضع مالیات بستگی دارد. از طرف دیگر ، اگر فرار مالیاتی در یک کشور غالب شود آنگاه میتوان نتیجه گرفت که هنجار اجتماعی پرداخت مالیات از بین رفته ا ست. (لشکری زاده ،عزیزی، ۱۳۹۰، ص ۸۴)
[پنجشنبه 1401-09-24] [ 09:02:00 ب.ظ ]
|