در مجموع، وسواس به عنوان یک فعالیت اجباری، رفتار تکراری و به ظاهر هدفمند است که طبق قواعد شخصی و به صورت کلیشه‌ای توسط فرد انجام می‌شود. این رفتارها که اغلب به منظور ایجاد یک رخداد یا موقعیت یا پیشگیری از برخی رویدادها یا موقعیت‌های ناگوار انجام می‌گیرد؛ ارتباط منطقی یا واقعی با آنچه به منظور پیشگیری از آن انجام می‌گیرد، ندارند. با این حال در مواردی نیز صرفا برای دور کردن اضطراب یا حالت وحشتزدگی از خود، درگیر رفتار اجباری می‌شود. ‌بنابرین‏، استفاده ازشیوه ACT با کنترل و اجتناب از این رفتارها و رویدادها، منجر به کاهش حالت اضطراب و در نتیجه وسواس در افراد مورد بررسی شده است به زعم گرینبرگ (۱۹۷۸؛ به نقل از استکتی، ۱۹۹۳) رفتارهای اجباری و وسواسی، بیشتر به منظور تسکین احساس ناراحتی یا ترس انجام می‌شود تا پیشگیری از یک فاجعه ویژه. در واقع، در شیوه ACT افکار و احساسات، مهم و مرتبط به رفتار آشکار تلقی می‌شوند، اما همیشه زمینه است، نه افکار و احساسات که هدف‌های درمانی در این رویکرد می‌باشند، یعنی در ACT به جای اینکه صرفا بر کاهش نشانه تأکید شود، زمینه‌ای تغییر داده می‌شود که این نشانه، مثلا فکر مزاحم یا اضطراب، در آن رخ می‌دهد و سپس به مراجع کمک می‌شود به گونه‌ای عمل کند که با ارزش‌هایش منطبق تر باشد (هیز و همکاران، ۲۰۱۱). ACT به تنهایی درمانی مؤثر برای کندن مو و تریکوتیلومانیا در ترکیب با وارونگی عادت اثبات شده است (توهیگ و هایس، ۲۰۰۶؛ توهیگ و وود، ۲۰۰۴؛ به نقل از ایزدی و عابدی، ۱۳۹۲).

بین گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه کنترل در میزان سلامت جسمانی، سلامت روانی، سلامت محیط، سلامت روابط اجتماعی و کیفیت زندگی کلی تفاوت معناداری وجود دارد.

نتایج حاکی از تفاوت بین نمرات دو گروه، بیان کننده این مطلب بود که به طور کلی مداخله “گروه درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش” بر بهبود متغیرهای سلامت جسمانی، سلامت روانی، سلامت محیط، سلامت روابط اجتماعی و کیفیت زندگی کلی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل تاثیر معناداری داشته است. همچنین، نشان داده شده بود که ۴۵ درصد تغییرات مشاهده شده در نمرات پس آزمون متغیر سلامت جسمانی، ۲۹ درصد تغییرات مشاهده شده در نمرات پس آزمون متغیر سلامت روانی، ۴۴ درصد تغییرات مشاهده شده در نمرات پس آزمون متغیر سلامت محیطی، ۳۶ درصد تغییرات مشاهده شده در نمرات پس آزمون متغیر سلامت روابط اجتماعی، و ۳۱ درصد تغییرات مشاهده شده در نمرات پس آزمون متغیر کیفیت زندگی کلی، در گروه آزمایش به دلیل کار مداخله‌ای بوده است. به زعم هیز و همکاران (۲۰۱۱) ACT تمرکز کمتری بر کاهش نشانه دارد و بیشتر متمرکز بر افزایش کیفیت زندگی است. به گفته دونالد (۲۰۰۱) با این روش، فرد توانایی خود را برای اداره زندگی اش مناسب ارزیابی کرده و در نتیجه با احساس پذیرش و تعهد نسبت به سایر امور و واقعیت‌های زندگی، به سلامت و ارتقاء عاطفی، اجتماعی و جسمی افراد و توانایی آن ها برای انجام وظایف روزمره دست می‌یابد. از یکسو بر اساس مبانی نظری، ریف (۱۹۹۵) پذیرش خود (به معنای احترام به نفس بر اساس آگاهی از نقاط قوت و ضعف خود) را یکی از مؤلفه‌‌های کیفیت زندگی می‌داند (به نقل از رحیمی‌نیت، ۱۳۹۲).

از سویی دیگر نیز، در شیوه، ACT فرد با آگاهی از تجارب درونی (افکار، احساسات، خاطرات و علایم بدنی) و پذیرفتن فعال آن ها، بدون اقدامی ‌برای کاهش آن ها و بدون اقدام بر اساس جنبه لفظی آن ها (هیز و همکاران، ۱۹۹۹) به برداشت ذهنی مطلوبی نسبت به وضعیت سلامت خود و میزان رضایت از این وضع دست پیدا می‌کند. بر این اساس، درک افراد از موقعیت خود در حیطه‌های مختلف، ارزش‌های سیستمی ‌که در آن زندگی می‌کنند و روابط شان با اهداف، آرزوها و دغدغه‌هایشان بهبود یافته و فرد به سطح بالاتری از کیفیت زندگی می‌رسد. به عبارتی، وقتی فرد از افکار و احساسات درونی خود اطلاع پیدا کند و آن ها را بپذیرد و سپس، متعهد شود که افکار و احساسات و اعمال نامناسب خود را اصلاح نماید؛ قطعاً چشم انداز بهتری نسبت به موقعیت کنونی زندگی خود پیدا خواهد کرد که این امر منجر به سلامت جسمانی و روانی او شده و روابط اجتماعی‌اش را با دیگران بهبودی می‌بخشد. ‌بنابرین‏، ارتباطات صمیمانه و عاطفی با دیگران داشته و از سویی دیگر حمایت‌های عاطفی دریافت می‌کند. همچنین، از محیط زندگی، شغلی و منابع مالی رضایت لازم را دارد. تمامی این عوامل در مجموع منجر به افزایش و بهبود کیفیت زندگی فرد می‌شود. در این زمینه، پژوهش‌ها (هالندر و همکاران، ۱۹۹۶؛ کوران و تینمان، ۱۹۹۶، به نقل از غفاری و رضایی، ۱۳۹۲) نشان می‌دهند که بیماری وسواس منجر به پایین آمدن کارکرد اجتماعی، خانوادگی و کیفیت زندگی افراد می‌گردد. افرادی که بیماری وسواسی دارند، علاوه بر مشکل وسواس، از کیفیت زندگی و عملکرد اجتماعی پایینی نیز برخوردار هستند (تینی و همکاران، ۲۰۰۳). نتایج تحقیق کارنو و همکاران(۱۹۸۸) نیز نشان داد که افراد دارای مشکل وسواسی دوست دارند خودشان را از نظر کیفیت زندگی در سطح پایینی ارزیابی کنند و همچنین این افراد از نظر اشتغال و وضعیت مالی نسبت به گروه‌های دیگر در سطح پایین قرار دارند. بیماران وسواسی کیفیت زندگی خودشان را بعد از درمان بیماریشان به طور معنی دار نسبت به قبل از درمان بهتر ارزیابی کردند (مورتیز و همکاران، ۲۰۰۵؛ لوچنر و همکاران، ۲۰۰۳؛ بابو همکاران،۲۰۰۱).

اگر منشور آزادى کوروش را با اعلامیه حقوق بشر مصوب مجلس ملى فرانسه و همچنین با اعلامیه حقوق بشر سازمان ملل متحد در سال ۱۹۴۸ مقایسه کنیم، این منشور به مناسبت صراحت و قدمت و پشت پا زدن به رسوم خرافاتى دنیاى قدیم برتر و باارزش تر جلوه مى کند.^[۵]

‌در قرون وسطی و پس ازقرن ۵ میلادی دورانی بود که در آن حقوق بشر به فراموشی سپرده می شود و علاوه بر مجازات ها ،شکنجه ها ،قتل عامها و تفتیش عقاید زیادی بر روی انسان صورت می‌گیرد آزادی عقیده و در کل آزادی که ثمره تلاش‌ها و مبارزات انسان‌های آزاد اندیش و مباحثات بسیار فلاسفه و حاکمان یونان و مکتب حقوق طبیعی بود از بین می رود و بر بخش‌های بزرگی از جهان اعتقادات دگم و غیر منصفانه روحانیون خشک مغز و بی روح مسیحیت سایه می افکند .

در دوران سده میانه انگلیسی ها نخستین کسانی بودند کهمتونی درباره حقوق بشر وضع کردند منشور کبیر ۱۲۵۱ ق.م ‌و اعلامیه حقوق سال ۱۶۲۸(فهرستی از آزادیها )قانون هانباس کورپوس (قانون احضار ‌و بازداشت یا امنیت قضایی )وقانون حل وفصل سال ۱۷۰۱ اشاره کرد .

در قاره آمریکا نیزسیزده آمریکایی انگلیس در ابتدای قانون اساسی خود اعلامیه حقوق را گنجاندند نخستین این اعلامیه ،اعلامیه حقوق دولت ورجینیا مصوب سال ۱۷۷۶ (مواردی درباره آزادی ،برابری ،حاکمیت ملی ،انتخابات آزاد ،محاکمه با حضور هیات منصفه ،احترام به مالکیت و آزادی مطبوعات ) اعلامیه استقلال ایالات متحده آریکا ۱۷۷۶

در فرانسه نیز همین اندیشه ها چیرگی داشت اعلامیه حقوق بشر و شهروندی ۱۷۸۹ فرانسه شامل حقوق مدنی و سیاسی از جمله حق مشارکت مردم در زندگی سیاسی بود.و اعلامیه مردم زحمت کش و استثمار زده ۱۹۱۸ روسیه.

اگر چه هیچ کدام از این اسناد را نمی توان سر آغاز حقوق بشر به مفهوم امروزی آن دانست اما نقش بسزایی در پیدایش حقوق بشر مدون داشته اند وسازمان ملل متحد برای تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر از آن ها الهام گرفته است .

در آغاز قرن ۲۰ با پایان یافتن جنگ جهانی اول توجه خاصی به موضوع حقوق بشر در میثاق جامعه ملل نشان داده شد. دول عضو تمام کوشش خود را برای تساوی بین زنان و مرد ان و مساوات و برابری و حفظ کودکان و یک محیط عادلانه برای کار مردان و زنان و همچنان رفتار عادلانه با سکنه بومی مستعمرات کردند . و همچنین پذیرفتند مسئولیت بخش مربوط به نظام قیمومت در سیستم جامعه ملل ،مسئولیت رفاه و پیشرفت ملل تحت قیمومت را به عهده دولت‌ها ی اداره کننده بگذارند به علاوه در رابطه با برخی از قسمتهای معاهدات صلح سال ۱۹۱۹ به برخی از دولت‌ها تفکیک شد قبل از عضویت در جامعه ملل محدودیتهای عمیقی را نسبت به حاکمیت خود به نفع اقلیت های ملی کشور خود پذیرا شوند . در سال ۱۹۲۰ سیستم حقوق اقلیتها به موجب جامعه ملل ایجاد شد .^[۶]

از دیگر اقدامات جامعه ملل تشکیل سازمان بین‌المللی کار بود تلاش سازمان بر این بود تا با اصلاح کار حقوق داخلی کشورها با توجه ‌به این قوانین اصلاح شود . لازم به ذکر است که این اهداف مجددا در سال ۱۹۴۴ در اعلامیه معروف به اهداف و سازمان و سازمان بین‌المللی کار در اجلاس فیلادلفیا مورد تصدیق قرار گرفت و هنوز به عنوان یکی از سازمان‌های تابعه سازمان ملل به فعالیت خود ادامه می‌دهد . میثاق جامعه توانست تا حدی از مشکلات و نقضهای حقوق بشر بکاهد و صلح و امنیت را تا حدی برقرار نماید و لیکن نتوانست موفق به تضمین اصول حقوق بین الملل گردد و توانست در راه حقوق بشر گام های خیلی مؤثر و ثابتی را بر جا گذارد و در آن بین گه گاه حقوق بشر نقض می شد و نتیجه آن جنگ جهانی دوم بود.دولت‌ها به دنبال شکست جامعه ملل و حدوث جنگ جهانی اول ودوم بر آن آمدند تا راهکارهایی را ایجاد نمایند تا بتوانند برای همیشه از بروز این فجایع جلو گیری نمایند این تمایلات در منشور آتلانتیک ۱۹۴۱ اعلامیه ملل متحد در سال ۱۹۴۲ بروز کرد و نهایتاً به دنبال اعلامیه ها و کنفرانس‌های دیگر چون سانفرانسیسکو و تصویت منشور ملل متحد در سال ۱۹۴۵ و اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال ۱۹۴۸ حقوق بشر نوین ظهور کرد .

اندیشه حمایت از حقوق بنیادین بشر پس از جنگ جهانی دوم به اوج خود رسید یکی از نخستین اقدامات سازمان ملل تصویب و انتشار اعلامیه جهانی حقوق بشر در دسامبر ۱۹۴۸ در اجلاس پاریس بود که با اتفاق نظر چشم گیری در میان اعضا روبرو شد . اعلامیه جهانی حقوق بشر را می توان در حقیقت همان اصول حمایتی منشور ملل متحد به حساب آورد. ‌در مورد ارزش حقوقی اعلامیه به رغم اهمیت تاریخی و سیاسی استثنائی آن با سایر قطعنامه های اعلامی اصول مصوب مجمع عمومی تفاوتی ندارد ‌بنابرین‏ لازم می بود تا با تصویب متونی که خصوصیت الزام آور داشته باشد به اعلامیه قوام بخشیده شود و این عمل با تصویب میثاق های بین‌المللی حقوق بشر در سال ۱۹۶۶ صورت گرفت . یکی از این میثاق ها دارای دو پروتکل اختیاری ضمیمه می‌باشد که آیین دادخواهی فردی را معین می‌کند و دیگری ‌در مورد لغو مجازات اعدام است که در ۱۹۸۹ به تصویب رسیده . امروز اکثریت قابل توجهی از کشور ها به اصل میثاق ها ملحق شده اند .

علاوه بر منشور ملل متحد و اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق های بین‌المللی ، معاهدات حمایت کننده متعددی در زمینه حقوق بشر در سطح عام و جهانی از سوی سازمان ملل یا تحت لوای آن سازمان تصویب شده اند که مهمترین آنهاعبارتند از:

• • عهد نامه مربوط به بردگی ۱۹۶۲ و مقاوله نامه اصلاحی آن۱۹۵۳

• • عهدنامه مربوط به پیشگیری و مجازات جنایت کشتار عام یا جمعی (ژنوساید)۱۹۴۸

• • عهدنامه ژنو در زمینه بهبود سرنوشت مجروحان و بیماران نیروهای مسلح به هنگام مأموریت‌ جنگی ۱۹۴۹

• • عهدنامه ژنو در زمینه بهبود سرنوشت مجروحان و بیماران و غریقان نیروهای مسلح در دریا ۱۹۴۹

• • عهدنامه ژنو در زمیته رفتار با اسیران جنگی ۱۹۴۹

• • عهدنامه ژنو در زمینه حمایت از افراد غیر نظامی در زمان جنگ ۱۹۴۹

• • عهدنامه مربوط به مجازات خرید و فروش موجودات انسانی و بهره کشی از روسپیگری دیگران ۱۹۵۰

• • عهدنامه تکمیلی درباره الغای بردگی و خرید وفروش بردگان و نهادها و اعمال مشابه بردگی ۱۹۵۶

• • عهدنامه مربوط به الغای کلیه اشکال تبعیض نژادی ۱۹۶۶

• • عهدنامه مربوط به امحاء مجازات جنایت آپارتاید ۱۹۷۳

• • پروتکل شماره ۱ و۲ الحاقی به عهدنامه ژنو۱۹۴۹و ۱۹۷۷

• • عهدنامه منع شکنجه و دیگر مجازات ها یا رفتار وحشیانه وغیر انسانی یا تحقیر کننده ۱۹۸۴

• عهدنامه آپارتاید در ورزش ۱۹۸۵ ^[۷]

مبحث چهارم : ادیان و حقوق بشر

۲-۲۰-۲- افزایش عاطفه­ی مثبت

اگرچه بسیاری از انجام­دهندگان دراز مدت مراقبه، سطوح بالایی از آرامش و خرسندی را به عنوان نتیجه­ تمرین مراقبه گزارش کرده ­اند، سنجش عینی، امید به کمّی کردن ارتباط بین حضورذهن و عاطفه­ی مثبت را دشوار می­سازد. با این حال، برخی پژوهش­ها اشارات اندکی را نشان می­دهد که تمرین حضورذهن ممکن است به برانگیختن عاطفه­ی مثبت ‌در مورد جمعیت­های بالینی کمک کند. ریچارد دیویدسن^[۲۳۷] و همکاران الگوهای EEG را در حالت استراحت در آزمودنی­های سالم، قبل و بعد از ۸ هفته مداخله­ MBSR با یک گروه کنترل (دیویدسن، کابات­زین، چاماچر، روسن­راز و مولر^[۲۳۸]، ۲۰۰۳) مقایسه کردند. دیویدسن قبلاٌ نشان داده بود که EEG بیمارانی که از افسردگی و اضطراب رنج می­برند در حالت استراحت در ‌نیم‌کره­ی راست مغز افزایش نشان داده است، در حالی که آزمودنی­های سالم فعالیت بیشتری در ‌نیم‌کره­ی چپ دارند. اگرچه این پژوهش در مقیاسی کوچک بود، نتایج نشان داد که الگوهای EEG پس از هشت هفته تمرین و تداوم MBSR به مدت سه ماه، می ­تواند تغییر جهت الگوهای EEG به سمت چپ را در حالت استراحت نشان دهد. به صورت معنادارتری، تغییرات مشاهده شده با بهبود سیستم ایمنی همبستگی داشته است. به علاوه، پژوهش اخیر EEG با بهره گرفتن از MBSR روی یک گروه ۲۲ نفره بیماران حاد خودکشی­گرا نشان داد که ممکن است عاطفه­ی مثبت وقتی به وسیله­ افزایش فعالیت EEG اندازه ­گیری شود به طور معناداری در شرایط MBSR به اندازه­ درمان رایج باشد. این نشان می­دهد که موفقیت MBSR ممکن است تا حدی به افراد کمک کند تا الگوی ثابت هیجانی فعالیت مغزی را تداوم دهند (بارنهوفرو همکاران، ۲۰۰۷؛ به نقل از دیدونا، ۲۰۰۹٫(

۲-۲۱- کاهش پاسخ دهی به استرس

ایجاد آرامش، توانایی مراقبه­کننده را برای تجربه­ حوادث منفی با واکنش­پذیری کمتر افزایش می­دهد. گلمن و شوارتز^[۲۳۹] (۱۹۷۶؛ به نقل از دیدونا، ۲۰۰۹) این فرضیه را ارائه دادند که مراقبه­ کنندگان در مقایسه با گروه کنترل باید پاسخ­دهی فیزیولوژیکی کمی به محرک ناخوشایند نشان دهند. برای آزمون این فرضیه، آن­ها پاسخ هدایت قشری(SCR) را در حالی که آزمودنی­ها تصاویر حوادث کارخانه چوب را مشاهده کردند، در مراقبه­ کنندگان و گروه کنترل اندازه ­گیری کردند. SCR مقدار عرق تولید شده را به عنوان نشانه­ی برانگیختگی خودکار اندازه ­گیری کرد. در مقایسه با گروه کنترل­، آزمودنی­های مراقبه در آغاز کمی بیشتر در SCR افزایش نشان دادند، اما بعد از آن سریع­تر به خط پایه بازگشتند­، که نشان دهنده این بود که آزمودنی­های مراقبه پاسخ شدیدتری به تصاویر منفی داشتند­، اما سریع­تر توانستند آن تصاویر را رها کنند و به حالت آرامش ذهنی و تعادل بازگردند. احتمالا این آزمودنی­ها کمتر مشغول نشخوار افکار می­شدند که برانگیختگی خودکارشان را تداوم می­داد.

۲-۲۲- افزایش توان شناختی

فایده­ی بالقوه­ی مهم دیگر مراقبه­ منظم حفاظت در مقابل نازک شدن قشری است که معمولاٌ در سن پیری رخ می­دهد. در پژوهش لازار، کر، واسرمان، گرای و گرو^[۲۴۰]، (۲۰۰۵)، این نتیجه به دست آمد که در میان انجام­ دهندگان مراقبه، یک ناحیه­ کوچک از کرتکس پیش پیشانی در نتیجه­ نازک شدن قشری وابسته به سن معمول نازک می­ شود. این نشان می­دهد که مراقبه ممکن است در مقابل نازک شدن قشری که معمولا با سن رابطه دارد حفاظت کننده باشد.

۲-۲۳- ریشه ­های حضورذهن

حضورذهن روشی برای جهت­دهی توجه است که از سنت­های مراقبه­ شرقی به ویژه بودایی نشأت ‌می‌گیرد و معمولاٌ به عنوان تمرکز ارادی یک فرد بر رویداد تجربه شده در لحظه­ حاضر به روشی بدون قضاوت یا پذیرش­مندانه توصیف شده است (کابات-زین، ۱۹۹۰؛ به نقل از بائر، ۲۰۰۶).

این سنت­ها مراقبه­ حضورذهن را به عنوان روشی در دسترس برای همگان به منظور کاهش رنج و تقویت رشد کیفیت­های مثبت مانند آگاهی، بینش، معرفت، شفقت، و عدالت توصیف می­ کند (گلدشتاین^[۲۴۱]، ۲۰۰۲؛ کابات-زین، ۲۰۰۳؛ به نقل از بائر، ۲۰۰۶). در دهه­های اخیر، متخصصان و پژوهش­گران بهداشت روانی غربی عقیده دارند که ایجاد حضورذهن می ­تواند برای افرادی که از دامنه­ وسیعی از مشکلات و اختلالات رنج می­برند اما بدون توجه به اقتباس اصطلاحات یا سنت­های بودایی، سودمند باشد. به وسیله­ مفهوم­سازی تمرین­های مراقبه­ حضورذهن سنتی به عنوان مجموعه ­ای از مهارت­ هایی که می ­تواند به صورت مستقل از هر نظام باور مذهبی آموخته شود، پژوهش­گران و متخصصان، آموزش حضورذهن را به وسیله­ ادغام آن با مداخلاتی که به صورت روزافزون در مجموعه ­های بهداشت روانی و پزشکی ارائه می­شوند در دسترس جمعیت­های غربی قرار داده ­اند.

۲-۲۴- تفاوت حضورذهن با مراقبه­ متعالی

مراقبه­ حضورذهن از رویکردهای مراقبه­ای مبتنی بر تمرکز (مانند مراقبه­ متعالی^[۲۴۲]) که مستلزم محدود کردن توجه شخصی به محرک واحدی مانند یک واژه یا یک هجا (برای مثال، یک ذکر)، صدا، شیء، یا حس ‌می‌باشد، متفاوت است. زمانی که توجه منحرف می­ شود، مجدداٌ به سرعت به شی مورد نظر بازگردانده می­ شود. منحرف شدن، حواس­پرتی در نظر گرفته می­ شود، و هیچ توجهی به ماهیت محرکی که منجر به حواس­پرتی شده است نمی­ شود. دستورالعمل در مراقبه­ حضورذهن اغلب با تمرین­های مبتنی بر تمرکز آغاز می­ شود که شرکت­ کنندگان روی محرک خاصی (برای مثال، تنفس) تمرکز ‌می‌کنند و هر زمان که متوجه شدند توجه­شان منحرف شده است آن را باز می­گردانند. سپس دستورالعمل حضورذهن تا تمرین­هایی شامل مشاهده­ بدون قضاوت تغییر دائم جریان محرک شامل افکار، خاطرات، خیال­پردازی­ها، حس­های بدنی، ادراکات، هیجان­ها، و امیال پیش می­رود. در این تمرین­ها، منحرف شدن ذهن صرفاٌ رویدادی برای مشاهده شدن است. شرکت­ کنندگان یاد می­ گیرند تا به همه این رویدادها بدون قضاوت کردن درمورد رابطه­ آن­ها با ارزش یا اهمیت، توجه کنند. این حالت مشاهده­ بدون قضاوتِ تغییر دائم جریان محرک، اغلب توجه محض^[۲۴۳] یا آگاهی انتخابی^[۲۴۴] نامیده می­ شود (کابات-زین، ۱۹۸۲؛ به نقل از بائر، ۲۰۰۶).

۲-۲-۱-۲ اریب رفتاری محافظه کاری

اریب رفتاری محافظه کاری فرایندی ذهنی است که تحت آن افراد هنگام دریافت اطلاعات جدید بر دیدگاها و پیش‌بینی های قبلی خود اصرار می ورزند. به عبارت دیگر افراد در انطباق عقاید خود با شواهد جدید بسیار کند عمل می‌کنند . برای مثال ، سرمایه گذاری که اخبار بدی درباره عایدات شرکتی که اخیراًً عملکرد خوبی داشته است دریافت می‌کند ، به اطلاعات جدید عکس العمل کمتر از اندازه نشان می‌دهد .

به نظر هیرشلیفر از آنجا که پردازش اطلاعات جدید و انطباق عقاید با آن از لحاظ ذهنی مشکل و هزینه بر است ، افراد معمولاً به اطلاعات آماری و پیچیده وزن کمتری می‌دهند.

۲-۲-۱-۳ طبقه بندی محافظه کاری در سه مقوله

به طور کلی می توان محافظه کاری حسابداری را در سه مقوله به شرح زیر طبقه بندی کرد:

الف- مقوله رفتاری: بدبینی از خوشبینی بهتر است. به عنوان نمونه بر اساس رهنمودهای حسابداری بدهی های احتمالی (زیان های احتمالی) تحت شرایط خاص شناسایی می‌شوند در صورتی که این رهنمود ها در خصوص دارایی های احتمالی ( سودهای احتمالی) کاربرد ندارند.

ب- مقوله زمان : زودتر نشان دادن زیان ها و هزینه ها از دیرتر نشان دادن آن ها بهتر است و دیرتر نشان دادن سودها و درآمدها از زودتر نشان دادن آن ها بهتر است.

ج- مقوله ارزش : کمتر نشان دادن سودها و درآمدها از بیشتر نشان دادن آن ها بهتر است و بیشتر نشان دادن زیان ها و هزینه ها از کمتر نشان دادن آن ها بهتر است.

۲-۲-۱-۴ تفاسیر محافظه کاری

همان‌ طور که قبلاً عنوان شد واتز (۲۰۰۳) ریشه محافظه کاری را در گزارشگری مالی ، دلایل اقتصادی می‌داند و ۴ عامل ذیل را در شکل گیری آن ذکر می‌کند. (رویچوداری و واتز^[۱۶] ۲۰۰۶)

1. 1. قرارداد بین شرکت و اشخاصی که در استخدام آن هستند (مانند مدیران) و همچنین قراردادهایی که بین شرکت و طرف های خارج از شرکت وجود دارد (بدهی به سهام‌داران و سایر اعتبار دهندگان) (تفسیر قراردادی محافظه کاری)

1. 1. افزایش در هزینه های دعاوی قضایی (تفسیر دعاوی قضایی محافظه کاری)

1. 1. دیدگاه قانونگذاران و تعدیل کنندگان حسابداری (مانند ^[۱۷]Sec و ^[۱۸]FASB ) (تفسیر قانونگذاری محافظه کاری).

1. ارتباط بین سود گزارش شده و مالیات ( تفسیر مالیاتی محافظه کاری).

۲-۲-۱-۴-۱ تفسیر قراردادی

تفسیر قراردادی اشاره به تضاد منافع بین طرفهای قرارداد ، با واحد انتفاعی دارد . این قراردادها شامل قرارداد مدیران و قرارداد بدهی به سهام‌داران و سایر اعتبار دهندگان می‌باشد هر کدام از این طرف ها به دنبال منافع خود می‌باشند مثلاً سهام‌داران تمایل دارند که با بیشتر بیان شدن درآمدها و دارایی ها ، ثروت خود را در واحد اقتصادی افزایش دهند . همچنین مدیران تمایل دارند که با بالا نشان دادن عملکرد مالی و دریافت پاداش ثروت خود را افزایش دهند.

مدیران و حسابرسان شرکت ، بیشتر به خاطر زیاد بیان کردن عایدات و دارایی ها تحت پیگرد قرار می گیرند تا کمتر بیان کردن آن (کلاگ^[۱۹] ۱۹۸۴). همچنین تعدیل کنندگان حسابداری ، هزینه ناشی از بیشتر بیان کردن عایدات و دارایی ها را از منافع آن بیشتر می دانند (واتز ۲۰۰۳) . علاوه بر این ارتباط بین سود گزارش شده و مالیات نیز می‌تواند تمایلاتی را در شناسایی متفاوت هزینه ها و عایدات به وجود آورد (شاکل رور و شولین^[۲۰] ۲۰۰۱) .

بر اساس این تفسیر ، حسابداری محافظه کارانه برای نشان دادن و اشاره به کژمنشی به وجود آمده به وسیله ‌گروه‌های مختلفی که اطلاعات نابرابر و نامتقارن ، حقوق و مزایای نابرابر ، افق های فکری محدود و مسئولیت محدود دارند می‌باشد. به طور مثال محافظه کاری می‌تواند رفتار فرصت طلبانه مدیر را در گزارشگری شاخص های حسابداری مورد استفاده در قراردادها محدود نماید.

در عمل محافظه کاری رفتار جانبدارانه مدیر را خنثی و شناسایی سود را به تأخیر می اندازد ، در نتیجه خالص دارایی ها و سود کمتر نشان داده می شود. در قراردادها ، اثرات مذبور ارزش شرکت را افزایش می‌دهد . زیرا محافظه کاری پرداخت های فرصت طلبانه مدیر به خود و سایر گروه ها نظیر سهام‌داران را محدود می کند . ارزش افزایش یافته شرکت میان همه ‌گروه‌های طرف قرارداد شرکت ، تقسیم و رفاه گروه افزایش می‌یابد . در این مفهوم ، محافظه کاری یک مکانیزم قراردادی کارآمد محسوب می شود . به نظر واتز تفسیر قراردادی با اهمیت ترین تفسیر محافظه کاری است زیرا اصلی ترین منبع محافظه کاری بشمار می رود. اگر چه تفسیر قراردادی از نظر ادبیات تأکید بر قرارداد بین طرفهای قرارداد (مانند قرارداد بدهی و قرارداد پاداش مدیریت) دارد ، اما گستره این تفاسیر به داخل سازمان (مانند حسابداری مدیریت و سیستم کنترلی) نیز مربوط می شود.

۲-۲-۱-۴-۲ تفسیر دعاوی قضایی

بیور^[۲۱] (۱۹۹۳) و واتز^[۲۲] (۱۹۹۳) هر دو به کارگیری محافظه کاری در فعالیت های مربوط به اوراق بهادار را مناسب می دانند. دلیل این امر ‌به این خاطر است که دعاوی حقوقی بیشتر به دلیل بیشتر از واقع نشان دادن عایدات و دارایی ها ایجاد می شود ، تا کمتر از واقع نشان دادن آن ها. کلاگ دریافت که دعاوی حقوقی خریداران اوراق بهادار علیه حسابرسان و واحدهای اقتصادی بیشتر از دعاوی حقوقی مربوط به فروشندگان اوراق بهادار می‌باشد ، که نسبت آن ۱۳ به ۱ است . از زمانی که حسابرسان و مدیران دریافتند که هزینه های دعاوی قضایی مربوط به بیشتر شناسایی کردن عایدات و دارایی ها بیشتر از هزینه های مربوط به کمتر شناسایی کردن آن ها می‌باشد ، اشتیاق بیشتری برای کمتر شناسایی کردن آن ها یافتند (واتز ۲۰۰۳).

۲-۲-۱-۴-۳ تفسیر مالیاتی

از آنجا که درآمد مشمول مالیات و روش های محاسبه درآمد مشمول مالیات، به سود گزارش شده وابسته است، در نتیجه محاسبه سود نیز تحت نفوذ و تحت دستکاری بوده است. واتز و زیمرمن^[۲۳] (۱۹۷۹) می‌گویند قبول استهلاک به عنوان یک هزینه در آمریکا به دلیل الزام قانون مالیات بر درآمد شرکت ها ، مصوب خزانه داری آمریکا بوده است که ‌بر اساس آن استهلاک باید به عنوان یک هزینه ، در صورت های مالی ثبت و گزارش شود.

گنتر و همکاران او (۱۹۷۷) عنوان می‌کنند که درآمد مشمول مالیات هنوز هم تحت تأثیر روش های حسابداری است ، البته به غیر از روش های استهلاک . فورد و همکاران (۲۰۰۱) نیز در تحقیق خود عنوان کردند که مالیات ها انگیزه هایی را برای شرکت ها فراهم می آورند که به موجب آن ، شرکت ها سود حسابداری را به گونه ای گزارش می‌کنند تا تشویق مالیاتی دریافت کنند . تا زمانی که شرکت سودآور است ، درآمد مشمول مالیات دارد . ارتباط و وابستگی بین درآمد مشمول مالیات و سود گزارش شده انگیزه انتقال سود را به دوره های آتی فراهم می آورد ، با انتقال سود به دوره های آتی ارزش مالیاتها کاهش می‌یابد . رابطه بین سود گزارش شده و درآمد مشمول مالیات در تعدادی از شرکتهایی که به دنبال استرداد مالیات اضافی پرداخت شده خود به دلیل تقلب و فریب در گزارش سود حسابداری انجام داده‌اند ، مشاهده شده است . در این گونه موارد به واسطه گزارش بیش از واقع سود از محافظه کاری تخطی شده است . در موارد تقلب در گزارشگری سود ، ملاحظات گزارشگری بر ملاحظات مالیاتی اولویت دارد.

۲-۲-۱-۴-۴ تفسیر قانونگذاری

‌بنابرین‏ بدون وجود خانواده و یا دست کم شبه خانواده، رشد صحیح اجتماعی، عاطفی و فرهنگی کودکان مشکل خواهد بود، سیستم خانواده نظام روابط اجتماعی را در سطح درون و بیرون از خانواده ممکن می‌سازد و در صورتی که این نظام تخریب شود و جایگزین قابل قبولی حتی در حد نسبی برای آن در نظر گرفته نشود باعث آسیب پذیری کودکان شده و نابهنجاری هایی را در آن ها پدید می آورد.

۶-۲ کارکردهای خانواده

اگبرن^[۸] در چند دهه پیش ۷ کارکرد برای خانواده درنظر گرفت :

1. 1. تولید کالای اقتصادی و خدماتی

1. 1. تعیین پایگاه اجتماعی برای فرزندان

1. 1. آموزش فرزندان

1. 1. آموزش مذهب به کودکان و نوجوانان

1. 1. تولید نسل

1. 1. حمایت

1. عطوفت و محبت و روابط اجتماعی خانواده

برخی از این کارکردها قابلیت واگذاری به سازمان‌های ارائه دهنده را دارند به جز کارکرد مهر و عطوفت در فضای حاکم به خانواده. البته بسیاری از جامعه شناسان (کونیک، باتامور، کینزلی دیوسیل، ارنست برجس^[۹]) کارکرد جامعه پذیری را در مقایسه با کارکرد آموزشی، دارای مفهومی عمیق تر یافتند، زیرا شامل کلیه یادگیری های غیررسمی نیز می شود. (آقابخشی، ۱۳۷۹)

۱-۶-۲- جامعه پذیری

جامعه پذیری فرایند یادگیری و تمرینی است که از طریق آن فرد یاد می‌گیرد که چگونه در وضعیت های گوناگون اجتماعی، پاسخگوی انتظارات جامعه باشد. این انتظارات به پایگاه های فرد در ‌گروه‌های مختلف که متعلق به آن هاست بستگی دارد. ‌بنابرین‏ می توان اظهار داشت که جامعه پذیری، عبارت است از جریان فراگیری رفتارها و قابلیت های لازم ایفای یک نقش اجتماعی خاص.

۲-۶-۲- روند جامعه پذیری

گاهی گروه به عمد و آگاهانه به جامعه پذیری فرد می پردازد؛ مانند خانواده و مدرسه.

گاهی زندگی گروهی خود به خود فرد را جامعه پذیر می‌کند، مانند رفتار پدران و مادران (یا معلمان) بی آن که خود آنان متوجه باشند سرمشق رفتار فرزندان قرار می گیرند.

هدف از جامعه پذیری در نهایت این است که کودک تحت تأثیر عوامل مختلف به گونه ای رشد یابد که آداب و رسوم و همچنین حالات، عواطف، افکار و عقاید صریح و ضمنی افراد جامعه را از آن خود بداند و موافق همین عوامل رفتار کند و این رفتار مورد قبول جامعه باشد.

۳-۶-۲- معرف ها و نمودهای جامعه پذیری

1. 1. نوع رفتار کودک با بزرگترها و میزان رابطه با خانواده شامل :

      • • میزان احترام
      • • میزان تبعیت
      • میزان مشارکت داوطلبانه در کارها

1. سازگاری کودک با همسالان شامل :

• • میزان همکاری و سازگاری

• • میزان مشاجره و اختلاف

• میزان دعوا و کتک کاری

1. 1. وضعیت ظاهری کودک.

1. 1. وضعیت تحصیل کودک و رابطه اش با اولیای مدرسه.

1. 1. چگونگی استفاده کودک از وقت خود.

1. میزان رابطه کودک با ‌گروه‌های بزهکار. (آقابخشی، ۱۳۷۹)

اجتماعی شدن^[۱۰] فرآیندی است که از طریق آن یک فرهنگ به اعضای خود می‌آموزد عملکرد خود را با راه‌هایی که از نظر اجتماعی مورد پذیرش است، هماهنگ کنند. نوجوان تمایل به اجتماعی شدن دارد و می‌خواهد موجودی اجتماعی باشد. اجتماعی شدن برای انسان ضروری است چرا که انسان فاقد غرایزی است که رفتارهای خاصی را برای موقعیت‌های ویژه‌ای مشخص کند. ما باید بیاموزیم در موقعیت‌های مختلف چگونه احساس، اندیشه و رفتار کنیم. این فرایند از طریق تأثیر محیط اطراف و محیطی که در آن زندگی می‌کنیم، صورت می‌گیرد و البته با توجه به مواردی که ذکر شد برای زندگی در این محیط‌ها دوره زمانی خاصی درنظر گرفته نشده است، زیرا حتی یک ساعت از زندگی آدمی می‌تواند برای باقی و ادامه زندگی وی تعیین مسیر نماید. (بیابانگرد، ۷۹)

از این رو فرایند اجتماعی شدن در نوجوانان اهمیت خاصی دارد، زیرا آن‌ ها در حال بلوغ جسمانی، هوشی و هیجانی هستند و لذا قادر به فراگیری مهارت‌هایی هستند که آن ها را برای پذیرش نقش‌های بزرگسالان مهیا می‌کند. بیشترین رشد در حوزه شخصیت روی می‌دهد (همان منبع، ۱۱۲) پس با اطمینان می‌توان گفت بخش اعظم شخصیت نوجوان از طریق تماس‌ها و تعامل او با دنیای خارج، تشکیل می‌شود. (بالایان، ۷۴)

با توجه به مطالب گفته شده، اگر نوجوانان در برقراری ارتباط با دنیای خارج و دوستان خود محدودشوند و زمینه لازم برای فعالیت اجتماعی آن‌ ها فراهم نگردد، یاد نمی‌گیرند در موقعیت‌های مختلف زندگی چگونه رفتار، عمل و احساس کنند. قادر نیستند نقش‌های مرتبط با جنس خود را به عهده بگیرند، در نتیجه دچار تعارض و سردرگمی می‌شوند و در تأمین نیازهای عاطفی،‌شناختی و … خود با مشکل روبه‌رو می‌شوند که در نهایت به نارضایتی آن ها، از زندگی منجر می‌شود.

۷-۲ اهمیت تماسهای فیزیکی

پژوهشگران طی مطالعات اخیر ‌به این نتیجه رسیده اند که رابطه ی پدر و کودک خیلی بیشتر از آن چه تا به امروز فکر می‌کردند اهمیت دارد. حتی نوزاد نیز از تحریکات فیزیکی حاصل از بازی با پدر لذت می‌برد. زمانی که خانواده ها (والدین) با کودکان خود بازی نمیکنند، آن ها را نوازش نمی کنند، دست به سر و صورتشان نمی کشند، بغل نمی گیرند و در واقع خانواده فاقد هر گونه محرک‌های فیزیکی و روانی است، کودکان کمتر احساس امنیت می‌کنند، آسیب پذیرتر بوده و کمتر به دنبال ایجاد ارتباط با دیگران می‌روند و در مواردی ممکن است در آینده خود آن ها نیز والدینی با عاطفه ی کمتر باشند.

کودکانی که دچار محرومیتهای عاطفی بوده اند و خانواده هایشان هر گونه ‌نوازش‌های جسمی را از آن ها دریغ کرده‌اند در برقراری رابطه با دیگران دچار مشکل شده و قابلیت مساعدی برای انجام رفتارهای خشن و جنایت آمیز در آن ها دیده می شود. آثار منفی فقدان عشق و محبت درطول سال‌های ابتدایی زندگی تا درازمدت ادامه دارد. رشد و شکل گیری شخصیت کودکان ممکن است گاهی دچار موانعی در جهت ارتقا شود، خصوصاًً در صورتی که کودک به خانواده یا محیطی متعلق باشد که اعضای آن از نظر ابراز محبت و ‌نوازش‌های جسمانی بسیار سرد و خسیس بوده باشند و کودک فراموش شده یا مورد بدرفتاری قرار گرفته باشد.

بزرگترها (قریب به اتفاق آن ها) اغلب سعی می‌کنند، آن چه را که از نظر مادی دارای اهمیت است برای فرزندان خود فراهم کنند. آن‌ ها خوشبختی و امنیت را در گرو خوراک و پوشاک و مسکن می دانند به همین دلیل آن چه در نظر آن ها مهم تلقی می شود واژه ی کالبدانه ی رفاه است، تا جایی که نیازهای روانی و هیجانی از یاد رفته و آن ها فکر می‌کنند با سیر کردن و پوشاندن و جا دادن همه ی مشکلات و خواسته های کودکان حل می شود، در حالی که مهمتر از غذا، دور هم غذا خوردن اهمیت دارد و ایجاد یکپارچگی می کند. (گنجی، ۱۳۸۰)

۸-۲ مفهوم پدیده بی سرپرستی