تکنولوژی جدید

نگهداری پیشگیرانه

سنجش ظرفیت فرایند

سیستم کششی کانبان

مدیریت کیفیت

تغییر سریع درتولید

برنامه های بهبود ایمنی

برنامه های بهبود ایمنی

تیم‌های کاری خودگردان

مدیریت کیفیت فراگیر

۱-ساجیموری و دیگران (۱۹۷۷)، موندن (۱۹۸۱)، پگلز (۱۹۸۴) ۲- وانتوک (۱۹۸۳) ۳- لی و ابراهیم پور (۱۹۸۴) ۴- سوزاکی (۱۹۸۵) ۵- فینچ و کاکس (۱۹۸۶) ۶- وس و رابینسون (۱۹۸۷) ۷- های (۱۹۸۸) ۸- بیچنو (۱۹۸۹) ۹- جان و دیگران (۱۹۹۰) ۱۰- پیپر و مک لاچلین (۱۹۹۰) ۱۱- وایت (۱۹۹۳) ۱۲- راهنمای جایزه شینگو (۱۹۹۶) ۱۳- ساکاکیبارا و دیگران (۱۹۹۷) ۱۴- کوفتروس و دیگران (۱۹۹۸) ۱۵- فلین و دیگران (۱۹۹۹) ۱۶- وایت و دیگران (۱۹۹۹) .

البته بر اساس طبقه بندی بالا شاه و وارد ۴ گروه تولید به هنگام، مدیریت کیفیت جامع، نگهداری بهره ور جامع و مدیریت منابع انسانی را به عنوان گروه ابزارهای اصلی تولید ناب معرفی کرده‌اند. جدول ۲-۴ دیدگاه سایر محققین در رابطه با ابزارها و مؤلفه های تولید ناب را نشان می‌دهد(Bonavia & Marin, 2006).

جدول ۴٫۲٫ طبقه بندی ابزارها و مؤلفه ها اصلی و فرعی تولید ناب

ابزارهای اصلی

ابزارهای فرعی

منابع

۱

۲

۳

۴

۵

۶

۷

۸

۹

۱۰

۱۱

۱۲

۱۳

۱۴

۱۵

۱۶

۱۷

۱۸

۱۹

۲۰

۲۱

مدیریت منابع انسانی

کارکنان چند وظیفه ای

آموزش ضمن خدمت

گردش شغلی

تولید به هنگام

تکنولوژی گروهی

ساخت سلولی

چیدمان وظیفه ای

کاهش زمان راه اندازی

برنامه تولید ثابت

انجام یکنواخت کارها

سیستم کششی ( کانبان)

نگهداری بهره ورجامع

نگهداری بهره ور جامع

مدیریت کیفیت فراگیر

کنترل کیفیت

روش های کنترل

کیفیت آماری

مدیریت منابع انسانی و مدیریت کیفیت فراگیر

سیستم‌های پیشنهادات گروهی مانند حلقه های کیفیت و …

مدیریت منابع انسانی و مدیریت کیفیت جامع و نگهداری بهره ور جامع

کنترل بصری

بازخوردهی به کارکنان

خانه داری صنعتی

مدیریت کیفیت جامع

و تولید به هنگام

استانداردسازی عملیات

مستندسازی رویه های تولید

مدیریت کیفیت جامع

و تولید به هنگام

استانداردسازی عملیات

مستندسازی رویه های تولید

۱- کوا و دیگران (۲۰۰۱)۲- فورزا (۱۹۹۶)۳- فولرتون و مک واترز (۲۰۰۱)۴- گوپتا و بنان (۱۹۹۵)۵- جکسون و دایر (۱۹۹۸)۶- جیمز مور و جیبانس (۱۹۹۷)۷- کارلسون و آهل اشتروم (۱۹۹۶)۸- کاتایاما و بنت (۱۹۹۶)۹- لی (۱۹۹۶)۱۰- مارین و دلگادو (۲۰۰۰)۱۱- مارتینز سانچز و دیگران (۲۰۰۱)۱۲- پرادو پرادو (۲۰۰۲)۱۳- شاه و وارد (۲۰۰۳)۱۴- وایت و دیگران (۱۹۹۹)۱۵- ووماک و دیگران (۱۹۹۰)۱۶- ساکاکیبارا و دیگران (۱۹۹۷)۱۷- فلین و ساکاکیبارا (۱۹۹۵)۱۸- وایت و پری باتوک (۲۰۰۱)۱۹- اپلبام و بات (۱۹۹۴)۲۰- نیپچه و مولمان (۱۹۹۶)۲۱- مارتینز سانچز و پرز پرز(۲۰۰۱)

در آخرین طبقه بندی کلی که در این بخش ارائه می شود میر و فارستر ابزارهای تولید ناب را از دیدگاه کارلسون و آهل اشتروم به شرح زیر معرفی نموده اند.

• • حذف ضایعات

• • بهبود مستمر

• • عیب و نقص صفر

• • تحویل به موقع

• • کشیدن مواد (تولید کششی)

• • تیم های چند وظیفه ای

• • عدم تمرکزگرایی

• • ادغام وظایف

• سیستم‌های اطلاعات عمودی(Mieir & Forrester, 2002).

البته نتایج تحقیقات سایر محققین نیز منجر به معرفی ابزارها و مؤلفه های محدودی برای تولید ناب شده است. نتایج تحقیق پیتر موری^[۲۲] که در سال ۲۰۰۳ انجام شده بیانگر تأثیر بسزای آموزش و مشارکت تیمی در بهبود مستمر و اجرای صحیح مدیریت کیفیت فراگیر در تولید ناب است(۸، سید حسینی). در همان سال مک گریوی^[۲۳] نیز تغییر ماهیت کار و تغییر گرایش‌ها و رفتارهای فردی، گروهی و سازمانی عاملی مهم برای دستیابی به تولید ناب مؤثر می‌داند(۸، سید حسینی).

در هیمن رابطه قانون اساسی عراق صراحت دارد که “هر ایالت قانونی برای خود تدوین می‌کند که ساختار قوای ایالتی و اختیارات و راهکارهای اعمال این اختیارات را به گونه ای که با این قانون اساسی تعارض نداشته باشد، مشخص می‌کند.”^[۱۵۳]

در حال حاضر در عراق تنها کُردها هستند که در سه استان دهوک، اربیل (هولیر) و سلیمانیه دارای یک نظام محلی فدرال هستند. این وضعیت آنان نیز به تحولات پس از حمله عراق به کویت در اوایل دهه ۱۹۹۰ باز می‌گردد که در آن زمان شورای امنیت سازمان ملل متحد پیشنهاد جان میجر وزیر خارجه وقت انگلیس مبنی بر ایجاد منطقه پرواز ممنوعه در شمال و جنوب عراق در جهت جلوگیری از تداوم سرکوب مردم توسط بعثی ها را مورد پذیرش و تأکید قرار داد. از آن زمان کُردها یک حکومت نسبتاً خود مختار را تشکیل داده‌اند که تا امروز ادامه داشته است و حتی در برخی موارد مانند داشتن نیروهای نظامی و امنیتی خاص خود (‌پیش‌مرگ) و یا امضای قراردادهای خارجی (عمدتاًً نفتی) بالاتر از اختیارات موجود در قانون اساسی عراق نیز رفتار کرده و عمدتاًً با تداوم رفتار خود به دنبال ایجاد رویه و پذیرش آن توسط دولت مرکزی بوده اند.

مسئولان استان بصره که عمدتاًً به حزب مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق به رهبری عمار حکیم نزدیک هستند دیگر افرادی هستند که طی سه سال اخیر چندین بار تقاضای تشکیل دولت فدرال محلی کرده‌اند اما تقاضای آن ها تا کنون مورد اجابت دولتمردان مقیم بغداد واقع نشده است ولی مسئولان این استان اعلام داشته اند چنانچه دولت مرکزی به بی توجهی خود ادامه دهد آنان خود مستقیم و بر اساس قانون اساسی اقدام به تأسيس منطقه فدرال محلی خواهند کرد. استنادات اینان نیز به اصل ۱۱۶ و نیز بند دوم اصل ۱۱۴ قانون اساسی عراق باز می‌گردد.

باید توجه داشت که قانون اساسی عراق در هنگام نگارش، پذیرش ایالتهای فدرال دیگری را نیز مورد تأیید قرار داده است. بدین منظور اصل ۱۱۶ قانون اساسی، مکانیسم خاصی را در جهت ایجاد ایالتهای فدرال محلی پیش‌بینی ‌کرده‌است. بر اساس این ماده قانونی «یک استان یا بیشتر از یک استان با درخواست برگزاری همه پرسی به یکی از دو شیوه زیر حق تشکیل ایالت دارند:

۱) بنا به درخواست یک سوم اعضای هر یک از شوراهای استان هایی که خواستار تبدیل به ایالت است و ۲) بنا به درخواست یک دهم رأی‌ دهندگان در هر استان که خواهان تبدیل به ایالت هستند.»

به نظر می‌رسد یکی از علل اصلی اختلافات تفسیری ‌گروه‌های مختلف عراقی از قانون اساسی، شکاف آشکار میان قانون اساسی مکتوب و نحوه عملکرد دولت و یا ‌گروه‌های سیاسی در این کشور می‌باشد. بودن در دوره گذار و تعدد ‌گروه‌های عمدتاًً نامتجانس قومی، مذهبی و سیاسی در عراق با در نظر گرفتن مشکلات ساختاری این کشور مانند کیفیت تأسيس عراق و یا ترجیح منافع گروهی بر منافع ملی، باعث شده است تا هر حزب و جریان سیاسی در عراق تلاش وافری نماید تا در این دوران گذار، در جهت نیل به منافع بیشتر، به دنبال حاکم کردن دیدگاه های تفسیری خود از قانون اساسی این کشور باشد. این مسئله باعث شده است تا عملاً بسیاری از اصول قانون اساسی این کشور عملی نشود. اما با این اوصاف به نظر می‌رسد مشخص بودن نسبی جغرافیای قومی و مذهبی سه گروه عمده تشکیل دهنده عراق، باعث می شود تا در گام اول احتمال الگو برداری اعراب سُنی از وضعیت کُردها محتمل تر از بقیه شود و در گام بعدی مشخص تر شدن تمایزات مناطق جغرافیایی میان سه حزب و جریان الدعوه (ائتلاف دولت قانون)، صدر و مجلس اعلا برخی از این گروه ها را نیز به سمت تأسيس حکومت ایالت فدرال سوق دهد. در نتیجه ایده افرادی همچون «نوری مالکی» که به دنبال ایجاد یک دولت مرکزی قدرتمند هستند با موانع اساسی و مخالفین جدی متعددی مواجه خواهد شد.

بند دوم: طرح برقراری نظام فدرال در لبنان

برخی محافل سیاسی پیشنهاد دادند که یک دولت فدرال به شکل کانتون های سوئیس در لبنان بنیان نهاده شود .لیکن علی‌رغم حمایت برخی مارونیها و دروزیها از این فکر،لیکن به دلیل اینکه تأسيس دولت فدرال می‌تواند اولین قدم و یا شیوه بسیار موذیانه برای تجزیه لبنان باشد، از طرف اکثریت مسلمانان به ویژه شیعان رد شده است . آلا سدیر درایسدل متخصص جغرافیای سیاسی و کارشناس مسایل خاورمیانه خاطرنشان می کند:” هر نوع راه حل دراز مدت ‌در مورد لبنان باید در برگیرنده توزیع مجدد قدرت بر اساس واقعیات دموگرافیک، به ویژه رشد جامعه فعال شده شیعه باشد.”^[۱۵۴] به اعتقاد وی یکی از پر قدرت ترین ‌گروه‌های لبنانی در حال حاضر شبه نظامیان شیعه (جنبش امل و حزب الله لبنان) می‌باشند.این در حالی است که سنی ها از نقش فزاینده شیعیان احساس نگرانی می‌کنند .همچنین باید توجه داشت که مسایل لبنان را نمی توان جدا از مسئله کشمکش میان اعراب و اسرائیل مورد بررسی قرار داد .

منابع دیپلماتیک لبنان نیز خبر از تصمیم مقامات لبنان برای برقراری نظام فدرالی در این کشور خبر دادند.^[۱۵۵] به نوشته روزنامه الاهرام چاپ مصر منابع دیپلماتیک بیروت تأکید کردند: طرح برقراری یک نظام سیاسی جدید بر اساس نظام فدرالی (مشابه نظام امریکا) به جای نظام فعلی در این کشور از سوی مقامات لبنان در حال بررسی است . طبق طرح مذکور بیروت به عنوان پایتخت فدرالی و مقر دولت مرکزی انتخاب می شود و لبنان به ۱۴ ایالت تقسیم خواهد شد که هر کدام به طور مستقل در چارچوب اداری عمل خواهند کرد.

منابع لبنانی تأکید کردند: این طرح که مورد توجه گسترده احزاب سیاسی لبنان واقع شده ، شامل تعیین رییس دولت از سوی دولت مرکزی و شورای اجرایی منتخب از ساکنان ایالت ها می شود که بر اساس آن به دولت مرکزی اختیارات لازم در زمینه سیاست خارجی و سیاست های امنیتی و اقتصادی داده می شود.
بر اساس این دیدارهای گسترده یی بین سفارت های کشورهای بزرگ در لبنان برای بررسی مسائل مربوط ‌به این طرح و نحوه اجرای آن صورت می‌گیرد.

بخش پنجم :نتیجه گیری

در کشورهای لبنان و همچنین در سال‌های اخیر در عراق ملاحظه می شود به دلیل وجود اقوام و مذاهب مختلف برای اشغال پستهای سیاسی توسط ‌گروه‌های مختلف ، الگوی خاصی برای توزیع قدرت میان ‌گروه‌های سیاسی با خواستگاههای مختلف قومی و مذهبی در نظر گرفته شده است. لیکن در مواردی دیده می شود که این نحوه اداره امور سیاسی نه تنها نتوانسته ثبات سیاسی لازم را فراهم نماید بلکه منجر به تنشهایی میان قوای حاکم گشته است.

برای آزمون فرض از رگرسیون استفاده می‌شود. ‌بنابرین‏ باید مدل زیر را در نظر گرفت:

(۴-۵)

که نشان دهنده عرض از مبدأ، متغیر خالص سرمایه درگردش، متغیر اندازه شرکت، متغیر ارزش دفتری بدهی، متغیر نوسانات جریان وجوه نقدو متغیر سود ساختگی است و و نشان دهنده ضرایب رگرسیونی می‌باشند.

۴-۳-۳-۲) آزمون دوربین- واتسون

برای انجام رگرسیون باید همواره خطاها مستقل باشند، به منظور بررسی استقلال خطاها از آماره دوربین- واتسون استفاده شد، و فرضیات زیر مورد آزمون قرار گرفت:

فرض : خطاها مستقل نیستند.

فرض : خطاها مستقل هستند.

اگر مقدار آماره دوربین- واتسون بین ۵/۱ تا ۵/۲ باشد فرض پذیرفته و نتیجه اینکه خطاها مستقل هستند.

در مدل کلی مقدار آماره دوربین- واتسون ۹۸۴/۱ است، چون مقدار این آماره بین ۵/۱ تا ۵/۲ می‌باشد ‌بنابرین‏ میان خطاها استقلال وجود دارد و می‌توان از رگرسیون استفاده کرد.

‌بنابرین‏ مدل مورد نظر ما به صورت زیر است:

نمودار۴-۳: میزان ضریب رگرسیونی میان متغیرهای خالص سرمایه در گردش و میزان وجه نقد

در این نمودار ۲۱/۰ نشان دهنده میزان ضریب رگرسیونی میان متغیرهای خالص سرمایه در گردش و میزان وجه نقد است. همچنین عدد ۲۱/۰ نیز نشان دهنده واریانس متغیر خالص سرمایه در گردش است. سایر مقادیر ارائه شده در نمودار نیز به همین صورت می‌توان تفسیر کرد.

۴-۳-۳-۳) مدل آماری و معادله ساختاری فرضیه سوم

برای نوشتن معادلات ساختاری باید از ضرایب رگرسیونی استفاده کرد. همان‌ طور که در جدول(۴-۸) آمده است، مقدار ضریب رگرسیونی میان متغیر میزان وجه نگهداری شده و خالص سرمایه در گردش۲۱۱/۰ و سطح معنی‌داری ۰۰۰/۰ است که از ۰۵/۰ کمتر است، ‌بنابرین‏ با توجه به سطح معنی‌داری و مثبت بودن ضریب رگرسیونی فرض از نظر آماری تأیید شده و فرضیه سوم پذیرفته می‌شود و با اطمینان ۹۵ درصد بین میزان وجه نقد نگهداری شده شرکت و خالص سرمایه درگردش شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد.

در این جدول مقدار عرض از مبدأ، اندازه شرکت، ارزش دفتری بدهی، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی نیز آزمون شده است، چون سطح معنی‌داری عرض از مبدأ، اندازه شرکت، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی از ۰۵/۰ کمتر است نتیجه این است که مقدار این ضرایب مخالف صفر است و می‌توان در نوشتن معادلات ساختاری از آن ها استفاده کرد. اما برای متغیر ارزش دفتری بدهی سطح معنی‌داری ۲۵۶/۰ بوده که از ۰۵/۰ بیشتر است و از نظر آماری مقدار این متغیر صفر بوده و در نوشتن معادله رگرسیونی از آن استفاده نمی‌شود.

جدول ۴-۸: جدول ضرایب رگرسیونی فرضیه سوم

ضرایب

مقدار آماره آزمون T

سطح معنی داری

فرض مورد بررسی

نتیجه آزمون فرض

عرض از مبدأ

۲۵۲/۰

۰۳۰/۷

۰۰۰/۰

پذیرش فرض

خالص سرمایه درگردش

۲۱۱/۰

۳۶۷/۲۳

۰۰۰/۰

پذیرش فرض

اندازه شرکت

۰۴۲/۰-

۷۵۵/۶-

۰۰۰/۰

پذیرش فرض

ارزش دفتری بدهی

۰۰۴/۰

۱۳۸/۱

۲۵۶/۰

پذیرش فرض

نوسانات جریان وجوه نقد

۰۱۸/۰

۵۰۱/۲

۰۱۳/۰

پذیرش فرض

سود سهام ساختگی

۰۵۰/۰

۶۵۴/۵

۰۰۰/۰

پذیرش فرض

با بهره گرفتن از جدول ضرایب فوق، مدل رگرسیون خطی ساده میان متغیر مستقل میزان وجه نقد و متغیرهای کنترلی اندازه شرکت، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی با متغیر وابسته خالص سرمایه در گردش عبارت است از:

(۴-۶)

با بهره گرفتن از این مدل رگرسیونی، هر مقدار مدنظر، از میزان وجه نقد را می‌توان با بهره گرفتن از متغیرهای ظرفیت بدهی، اندازه شرکت، نوسانات جریان وجوه نقد و سود سهام ساختگی پیش‌بینی کرد.

در ادامه در بررسی اینکه آیا مدل رگرسیونی ارائه شده در فوق مناسب است یا خیر، بدین منظور از جدول تجزیه واریانس که با نرم افزار SPSS به دست آمده است استفاده می‌شود.

در جدول (۴-۹) فرضیات زیر آزمون شدند:

فرض : مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی‌دار نیست.

فرض : مدل رگرسیون خطی برازش داده شده، معنی‌دار است.

اگر سطح معنی‌داری از ۰۵/۰ کمتر باشد، فرض مقابل تأیید و مدل رگرسیون خطی برازش داده شده معنی دار است.

همان‌ طور که در جدول(۴-۹) آمده است، سطح معنی‌داری ۰۰۰/۰ است و از ۰۵/۰ کمتر است. ‌بنابرین‏ مدل رگرسیونی ارائه شده در رابطه فوق معنا دار است.

جدول ۴-۹: جدول تجزیه واریانس مدل سوم

منبع تغییرات

مجموع مربعات

درجه آزادی

میانگین مربعات

آماره F

سطح معنی داری

رگرسیون

۳۷۵/۲

۵

۴۷۵/۰

۲۱۹/۱۶۲

۰۰۰/۰

خطا

۶۵۰/۰

۴۶۳

۰۰۳/۰

مجموع

۰۲۵/۳

۴۶۸

۴-۳-۳-۴) معیارهای مناسبت مدل سوم

به منظور بررسی مناسبت مدل می‌توان از دو معیار زیر استفاده کرد:

الف)ضریب تعیین: ضریب تعیین این مدل ۷۸۰/۰ می‌باشد یعنی با بهره گرفتن از رابطه رگرسیونی فوق ۷۸ درصد از تغییرات را می‌توان توجیه کرد که مقدار بسیار مناسبی است.

ب)مقادیر NFI ، RFI ، IFI و CFI، هرچه این مقادیر به عدد یک نزدیکتر باشند، مدل مناسب‌تر است. همچنین در صورتی که مقدار RMSEA از ۰۵/۰ کمتر باشد مدل بسیار مناسب است. در صورتی که مقدار آن بین ۰۵/۰ تا ۰۸/۰ باشد، مدل برازش داده شده مناسب و در صورتی که از ۱/۰ بالاتر باشد مدل برازش داده شده ضعیف است. همان‌ طور که در جدول(۴-۱۰)آمده است مقادیر نشان دهنده این مطلب هستند که مدل مناسب است. این مقادیر با بهره گرفتن از نرم افزار آموس محاسبه شده اند.

جدول ۴-۱۰: جدول معیارهای مناسبت مدل سوم

مدل

NFI

RFI

IFI

CFI

RMSEA

مدل سوم

۷۸۷/۰

۶۳۰/۰

۸۰۱/۰

۷۹۸/۰

۰۵۶/۰

۴-۳-۴-۱) فرضیه چهارم

در بررسی اینکه بین میزان وجه نقد نگهداری شده و فرصت‌های رشد شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد یا خیر بدین منظور فرض صفر و مقابل به صورت زیر تعریف شد:

: بین میزان وجه نقد نگهداری شده و فرصت‌های رشد شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود ندارد ( ).

: بین میزان وجه نقد نگهداری شده و فرصت‌های رشد شرکت رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد ( ).

برای آزمون فرض از رگرسیون استفاده شد. ‌بنابرین‏ مدل زیر در نظرگرفته شد:

(۴-۷)

که نشان دهنده عرض از مبدأ، متغیر فرصت‌های رشد، متغیر اندازه شرکت، متغیر ارزش دفتری بدهی، متغیر نوسانات جریان وجوه نقد و متغیر سود ساختگی است و و نشان دهنده ضرایب رگرسیونی است.

۴-۳-۴-۲) آزمون دوربین- واتسون

۵٫ روش رتبه ­بندی ترسیمی با مشکل مقاومت از طرف مدیران روبرو است، این موضوع که این روش به استباط و قضاوت زیادی نیاز دارد موجب ناراحتی رتبه­دهندگان می­ شود. مقیاس ترسیمی، رتبه دهنده را مجبور می­سازد که درباره خصوصیات و ویژگی­های شخصیتی کارکنان، حتی زمانی که اطلاعاتی کافی ندارد، به استنباط­هایی بپردازد.

۶٫ بالاخره در این روش ، هنگامی که رتبه­ها به اطلاع ارزیابی شونده می­رسد و به اصطلاح «بازخورد» ایجاد می­ شود، واکنش­های دفاعی و بحث و جدل­هایی روی می­دهد.(رفیع زاده،۱۳۹۲، ۳۱۰).

۳- روش مقایسه زوجی

نوعی ارزیابی به روش درجه­بندی است که کار مقایسه کارکنان را آسانتر می­ نماید. در اینجا، عملکرد هریک از کارکنان با عملکرد تک تک سایر افراد مقایسه می­گردد. برای مثال اگر در واحدی از سازمان پنج نفر ارزیابی شوند، عملکرد هریک از اعضا با عملکرد هریک از چهار نفر دیگر مقایسه و نتیجه، اعلام می­گردد. کسی که در پایان این مقایسه­ها بهترین نتیجه را به دست آورده باشد(یعنی کسی که دفعات بیشتری عملکردش بهتر از دیگران ارزیابی شده باشد) در صدر جدول قرار ‌می‌گیرد.(سعادت، ۱۳۷۵، ۲۳۳). کار بر مبنای این روش همانند روش رتبه بندی مقرون به صرفه است و برای همه سازمان­ها توصیه می­ شود. همچنین این روش دارای نقاط ضعف و اشکالاتی به شرح زیر ‌می‌باشد:

۱٫ اگر تعداد کارکنان زیاد باشد تعداد مقایسه بسیار زیاد می­گردد، برای مثال برای ۲۵ نفر ۳۰۰ بار مقایسه لازم است.

۲٫ شرح عوامل مورد مقایسه هر قدر جامع و مانع باشد ممکن است برای افراد مختلف در محیط­های مختلف مفاهیم متفاوتی داشته باشد.

۳٫ نظر به اینکه مدیران معیارهای واحدی را به کار نمی­برند ممکن است یک مدیر شخصی را عالی بداند و دیگری همان شخص را در سطحی پایین ارزیابی نماید.

۴٫ ممکن است نظریه دهنده در شرایط روحی خوب، نظریه خوب و در شرایط روحی نامطلوب، نظریه بد و غیر واقعی ارائه نماید.

۴- روش ثبت وقایع حساس

در این روش ارزیاب روی رفتارهای بحرانی یا کلیدی تمرکز می­ کند و معلوم می­ شود که کارمند کار را به صورت کارا انجام می­دهد یا غیر کارا. ارزیاب شرح کوتاه از آنچه کارمند انجام می­دهد و اینکه کارا یا غیر کارا باشد را می­نویسد(دیسنزو و رابینز،۲۰۰۳). اگرچه به نظر می­رسد که روش ثبت وقایع حساس بر بسیاری از مشکلات ذهنی مرتبط با سایر روش های ارزیابی عملکرد فایق آید، اما دارای موانعی نیز ‌می‌باشد. این روش در صورتی مؤثر است که سرپرستان مدارک و سوابق مستمر از کارکنان خود نگهداری کنند. هر چند، اکثر سرپرستان در نگهداری گزارش­های مربوط به کارکنان سهل­انگاری ‌می‌کنند، و اشتباها به حافظه خود برای یادآوری این رخدادهای مهم متکی هستند. نتیجه نهایی، یک خطای ارزیابی است که خطای تأخر نامیده می­ شود زیرا ارزیابی­کنندگان تمایل به یادآوری آن رفتارهایی دارند که اخیراً (معمولا در دو هفته گذشته) رخ داده است. از سوی دیگر، هنگامی که سرپرستان به طور مستمر گزارش­های روزانه از رفتار کارکنان نگهداری ‌می‌کنند، ممکن است مسائل دیگری به وجود آید. برخی از کارکنان، با آگاهی از یاداشت­برداری سرپرستان از رفتار آن ها، بگونه­ای ناراحت و ناآرام می­شوند. گروهی دیگر گرایش به مخفی کردن آن رفتارهایی دارند که احساس ‌می‌کنند اثر معکوس بر رتبه ­بندی و قضاوت در آن­ها می­ گذارد. در هر حال، دستاورد نهایی این است که بازنگری­های عملکرد تحریف شده است(جزنی،۱۳۷۸، ۳۱۲).

۵- روش توزیع اجباری

سیستم توزیع اجباری ارزیابی شاغلین برای اولین بار توسط فردی به نام ژوزف تیفین^[۳۲] ابداع گردید. مبنای چنین سیستمی ‌بر اساس یک سری اطلاعات آماری به منظور رفع نقایص سیستم مقیاس خطی ابداع گردیده است. در این سیستم سرپرستان واحدهای سازمانی موظفند که ارزیابی کار کارکنان واحد خویش را به صورت کلی نزد خود انجام داده و ‌بر اساس توزیع فراوانی یک منحنی نرمال آماری که به شرح زیر تنظیم شده باشد، عمل ارزیابی را انجام دهند.

حداقل شایستگی ۱۰ درصد کارمندان

مرحله متوسط ۲۰ درصد کارمندان

مرحله خوب ۴۰ درصد کارمندان

مرحله بسیار خوب ۲۰ درصد کارمندان

مرحله عالی ۱۰ درصد کارمندان

یک نکته قابل توجه درباره ارزیابی توزیع فراوانی تعداد کارکنان در گروه ­های مختلف که دارای یک منحنی نرمال آماری است، این است که سرپرستان موظف­اند حدود مراحل منحنی نرمال را رعایت کنند، که این امر از آزادی عمل آنان در تعیین درجات با دادن نمرات نامناسب درباره شایستگی کارمندان جلوگیری می­ نماید. بدین ترتیب سرپرستان موظف­اند که در ارزیابی شاغلین زیردست خویش از تمایل به یک سوی خاص که قسمت اعظم وزن امتیازات را در یک نقطه متمرکز می­سازد، خوداری نموده و سعی کنند که نظرات خود را در دامنه وسیع­تر به صورت یک توزیع فراوانی نرمال منعکس سازند. از دیگر نقاط ضعف این روش این است که اگر در یک واحد سازمانی افراد هم­توان و هم­تراز از نظر تخصص و کارایی یافت شوند، عمل ارزیابی به خوبی انجام نمی­پذیرد زیرا برخلاف میل باید از ماهیت حقیقی کار آن ها چشم­پوشی کرد و سرپرست مجبور می­ شود افراد را در گروه ­های خاصی که تمایل و یا استحقاق جا گرفتن در آن را ندارند، قرار دهد که این خود بزرگ­ترین عیب در امر قضاوت به شمار می­رود(رفیع­زاده،۱۳۹۲، ۳۲۲).

۶- روش انتخاب اجباری

روش انتخاب اجباری، که در خلال جنگ جهانی دوم به وجود آمد، کوشش می­ کند تا ارزیابی کنندگان از این موضوع که به طور کلی به شاغل امتیاز خوب می­ دهند یا بد مطلع نشوند. در ساده­ترین شکل این روش، جملات به طور زوجی ارائه می­شوند، ارزیابی کننده باید جمله­ای را که به بهترین وجه شاغل را توصیف می­ کند انتخاب نماید. جمله­های دوتایی به گونه ­ای ساخته ‌شده‌اند که ارزیابی کنندگان باید بین دو گزینه برابر جذاب و غیر جذاب انتخاب کنند. هر عامل متعاقباً با عوامل برابر دیگر مطلوب یا غیر مطلوب در طول مقیاس جفت می­ شود(جزنی،۱۳۷۸، ۳۱۳). این روش نوعی خاص از روش چک لیست ‌می‌باشد. ارزیاب باید از بین دو یا بیشتر از دو بیانیه توصیفی ‌در مورد ارزیابی شونده انتخاب کند. این روش ارزیابی، سوگیری و تحریف را کاهش می­دهد(دیسنزو و رابینز،۲۰۰۳). با این که روش انتخاب اجباری دارای محاسنی است، بویژه اینکه خطای ارزیاب را کاهش می­دهد، ولی دارای معایب خاصی به شرح زیر نیز هست:

الف)به علت گسترش مقیاس­های مناسب، مستلزم بررسی­ های زیاد و صرف دقت جهت تنظیم سؤالات است.

ب)این روش مستلزم هزینه نسبتاً زیادی است، زیرا همواره برای انتخاب پرسش­های جدید باید کار شود و در هر مرحله پرسش­ها عوض شوند.

پ)از این جهت که نوعی بی ­اعتمادی در امر ارزیابی را نشان می­دهد، به روحیه سرپرستان لطمه وارد می­سازد.

ت)در این روش نتایج به دست آمده در اختیار کارکنان و سرپرستان قرار نمی­گیرد.

ث) چون توصیفی است، ارزیاب همواره در انعکاس آن با شک برخورد می­ کند(رفیع­زاده،۱۳۹۲، ۳۲۴).

۷- روش درجه­بندی متکی بر رفتار

گام پیش مطالعه

مطابق برنامه کاری مهندسی ارزش، در مرحله پیش مطالعه (به عنوان ‌یکی از سه مرحله اصلی مطالعات)، اقدامات و فعالیت­هایی صورت ‌می‌گیرد که شرایط مناسب و لازم برای برگزاری کارگاه اصلی فراهم سازد.

فعالیت‌های فاز پیش مطالعه مزرعه دانش به شرح زیر ‌می‌باشد:

• • شناسایی نیازها و خواسته­ های کارفرما

  

• • گردآوری اطلاعات پروژه

• • آشنایی مبانی مطالعه

• تعیین تیم مطالعه

به­منظور تحقق اهداف فوق، به‌ویژه گردآوری اطلاعات مرتبط با پروژه مزرعه دانش جلسه­ای به شکل مجازی و با نرم­افزار اسکایپ و با حضور ذینفعان اصلی پروژه یعنی مالک مزرعه دانش برگزار گردید. در این جلسه هدف یکسان­سازی اطلاعات تیم مهندسی ارزش و اطلاع از آخرین تغییرات ایجادشده در طرح و پرسش و پاسخ­هایی در این راستا مطرح گردید.

برای انجام فاز پیش مطالعه به صورت مجازی که اولین گام از برنامه کاری مهندسی ارزش ‌می‌باشد، جهت تهیه مبانی مطالعه پروژه­ مزرعه دانش نخست شرح جامع و کاملی از مشخصات طرح پایه، به صورت نوشتاری که به صورت شفاف ‌بیان کننده طرح پایه باشد در پایگاه اینترنتی بارگذاری شد به­علاوه نقشه­های طرح پایه و سایر مدارک و مستندات مربوط به پروژه در قسمت پیش مطالعه پایگاه بارگذاری گردید تا در دسترس اعضای تیم مهندسی ارزش قرار گیرد.

تعیین اعضای تیم مهندسی ارزش

اعضای تیم به پیشنهاد راهبر تیم انتخاب و معرفی شدند، به دلیل برگزاری کارگاه به صورت مجازی، این امکان را در اختیار راهبر پروژه قرارداد که در انتخاب اعضای تیم مهندسی ارزش بدون هیچ­گونه محدودیت مکانی به انتخاب اعضا جهت شرکت در کارگاه اقدام نماید. بدین منظور راهبر پروژه اسامی شرکت­ کنندگان به همراه برخی اطلاعات اضافی برای شناسایی و دسترسی بهتر به هریک از اعضا از قبیل رشته تحصیلی، عنوان شغلی را در پایگاه اینترنتی در قسمت اعضای تیم درج می­ کند تا تمامی شرکت­ کنندگان ‌به این‌گونه اطلاعات دسترسی داشته باشند.

اعضای تیم مهندسی ارزش پروژه مزرعه دانش به شرح زیر ‌می‌باشد:

جدول ‏۴‑۱-لیست اعضای تیم مهندسی ارزش پروژه مزرعه دانش

ردیف
نام و نام خانوادگی
رشته تحصیلی
محل سکونت
۱

دکتر داود رضا عرب

دکترا عمران- آب

تهران

۲

مهندس روژمان مدرسی

معماری

تهران

۳

مهندس سید هادی هاشمی

مهندسی برق

ارومیه

۴

مهندس امیر حسن مسلمی

مهندسی عمران- خاک

ساری

۵

مهندس رامین مدرسی

مهندسی عمران-خاک

ارومیه

۶

مهندس مهرداد سمساری آذر

معماری

تبریز

۷

مهندس اتابک قنبری

مهندسی زمین‌شناسی

ارومیه

۸

مهندس نوید احیایی

معماری

سقز

۹

مهندس علی مسلمی

مهندسی مکانیک

مشهد

۱۰

مهندس طاهر اسدی

مهندس عمران

اراک

۱۱

مهندس میلاد رضویان

مهندس عمران

ساری

۱۲

مهندس مهرداد مشتاقی

مهندسی عمران-آب

تبریز

۱۳

مهندس محسن ناژداکی

معماری

تهران

۱۴

مهندس میلاد فرجی

معماری

تهران

۱۵

آقای امیر نظمی افشار

اقتصاد

ارومیه

۱۶

مهندس مسعود مشتاقی

مهندسی مکانیک

تهران

۱۷

مهندس محمد نصیری پور

معماری

تهران

۱۸

مهندس رضا برخورداری

مکانیک

تهران

۱۹

فرشید دباغی

اقتصاد

لیون فرانسه

۲۰

ایمان شیرین‌بیان

معماری

فرانکفورت آلمان

۲۱

داود صفدری

شهرسازی

ونکوور کانادا

۲۲

صفا ثابت

مکانیک سیالات

آنکارا ترکیه

۲۳

سهیل وارسته

معماری

آنکارا ترکیه

۲۴

سعید میرزایی

معماری

هامبورگ آلمان

فاز اطلاعات مزرعه دانش

پس از تشکیل تیم مطالعه مهندسی ارزش و تبادل اطلاعات اولیه، مبانی مطالعه به عنوان مبنای ادامه کار موردتوافق قرار ‌می‌گیرد. جهت آشنایی با اطلاعات مزرعه دانش که در حقیقت چارچوب کلی کار برای ادامه روند مطالعه مهندسی ارزش می­باشند تمامی مراحل برای تبادل اطلاعات و ثبت مبانی مطالعه با نرم­افزار اسکایپ انجام شد.

اطلاعات مزرعه دانش

در این قسمت اعضای تیم مهندسی ارزش به جمع ­آوری اطلاعات مربوط به پروژه مزرعه دانش پرداختند. به دلیل برگزاری کارگاه به صورت مجازی و عدم نیاز به حضور فیزیکی افراد در محل پروژه، اطلاعات پروژه اعم از تصویری و عکس از طریق نرم­افزار وایبر در اختیار اعضا قرار گرفت. همچنین تمامی اطلاعات در قسمت پیش مطالعه مزرعه دانش ارسال شد.

معرفی شهرستان محلات

شهرستان محلات با آب‌وهوای معتدل یکی از شهرستان‌های استان مرکزی است که مشخصات اقلیمی آن به شرح زیر می‌باشد:

• • طول جغرافیایی: ۵۰ درجه و ۳۰ دقیقه

• • عرض جغرافیایی: ۳۳ درجه و ۵۳ دقیقه

• • ارتفاع از سطح دریا: ۱۷۴۷ متر

• • سرعت وزش باد: کمتر از ۱۶ کیلومتر در ساعت

• • متوسط رطوبت نسبی: ۵۷/۱تا ۶۸/۶درصد

• • حداقل رطوبت نسبی: ۴۴/۲درصد

• • میانگین حداقل دما: ۱/۴درجه سانتی‌گراد

• میانگین حداکثر دما: ۲۳/۱درجه سانتی‌گراد

همان­طور که در شکل ۴-۱ تا ۴-۳ حدود تقسیمات چهارگانه اقلیمی شهرستان محلات نشان داده‌شده است شهرستان محلات در اقلیم فلات مرکزی واقع‌شده است.

شکل ‏۴‑۱- نقشه تقسیمات اقلیمی تابستانی

شکل ‏۴‑۲- حدود تقسیمات چهارگانه اقلیمی

شکل ‏۴‑۳- تقسیمات اقلیمی زمستانی

ویژگی­های شهرستان محلات

1. 1. آب‌وهوای مناسب

1. 1. جاذبه‌های توریستی منطقه به شرح زیر ‌می‌باشد:

      • • وجود مزارع گل و گیاه
      • • ستون‌های تاریخی خورهه
      • • چشمه‌های آبگرم
      • • آتشکده تاریخی آتش کوه
      • • پارک سرچشمه
      • • کوچه‌باغ‌های قدیمی
      • صنعت

1. 1. وجود معادن سنگ